In januari kon ik in Venezuela de textielcoöperatieve Venezuela Avanza bezoeken. En ‘t moet gezegd: ‘t ging vooruit!
Venezuela Avanza (Venezuela gaat vooruit) is gelegen in Catia, een van de uitgebreide volkswijken van Caracas. De coöperatieve maakt hemden, jeans, T-shirts, truien, pyjama’s, petjes, enzovoort. “We zijn allemaal huismoeders hier uit de buurt”, vertelt Miriam, de voorzitster van de coöperatieve. “Ja, vandaag ben ik hier de baas”, lacht ze, “elk jaar verkiezen we een voorzitter.” Ook de volgende voorzitters zullen vrouwen zijn, want de coöperatieve bestaat uitsluitend uit (129) vrouwelijke textielarbeidsters. Er zijn drie mannen in dienst: de klusjesman, de boekhouder en de advocaat, maar die zijn werknemers, geen lid.
Miriam leidt me rond en geeft een woordje uitleg: “Dankzij Chávez zijn we kunnen gaan studeren en hebben we deze coöperatieve opgericht. De meerderheid van onze leden werken overdag en studeren ’s avonds nog bij: sommigen leren lezen en schrijven, anderen maken hun basisschool of secundair onderwijs af.”
En hoe zijn de werkvoorwaarden?
Miriam. “We werken van 8 tot 12, en van 13 tot 16.30 u. Wie studeert mag om 16 u naar huis. Iedereen verdient evenveel. Wie ziek is (met ziektebriefje) krijgt het loon gewoon doorbetaald. Op het einde van het jaar wordt de globale winst verdeeld tussen alle leden van de coöperatieve, in functie van het aantal gewerkte dagen. Hier levert wie ziek was of afwezig dus wel een stukje in.”
Na de rondleiding word ik meegetroond naar het winkeltje. Ik krijg allerhande ‘prachtige’, ‘degelijke’ en ‘zeer goedkope’ kledingstukken aangeprezen. En ja, ik heb me dus wel laten overtuigen… Maar de leukste aankoop vond ik het blauwe T-shirt dat in de coöperatieve als uniform wordt gebruikt.
Honderdduizend coöperaties
Venezuela heeft een kapitalistische economie, waarbinnen allerhande vormen van coöperatieve en sociaal georiënteerde producties worden ontwikkeld. Toen in 2001 een speciale wet werd goedgekeurd rond coöperatieve associaties, nam hun aantal pijlsnel toe. Bij het aantreden van Chávez in 1998 waren er in Venezuela 762 wettelijk geregistreerde coöperatieven. Midden 2006 was hun aantal gegroeid tot 108.000, met samen zo’n anderhalf miljoen leden.1
Er is ook een wet die de kleine en middelgrote industrie en de coöperatieven bevoordeelt bij contracten met de overheid, onder andere voor de Mercal-winkels die gesubsidieerde basisproducten verkopen.
De missie ‘Vuelvan caras’ van het ministerie voor Volkseconomie leidt mensen op in management en boekhouding en verleent studiebeurzen. Wie afstudeert en een coöperatieve wil oprichten krijgt prioriteit op het vlak van technische steun, kredieten en leveringscontracten aan de staat. Hiervoor is een strikte regelgeving uitgewerkt.
1 De Vos, P. Venezuela: Anti-imperialisme en socialisme. Marxistische Studies 2007 ; 77 : 11-76. IMAST, Brussel. www.marx.be
Friday, 29 February 2008
Saturday, 23 February 2008
Humanitaire interventies · Jean Bricmont: Nawoord
Militarisme is niet humanitair
Het boek van Jean Bricmont draagt een titel die de wenkbrauwen doet fronsen: humanitaire militaire interventie is een contradictio in terminis, zoiets als 'warmhartige wreedheid' of 'verheffende onderwerping'. Het humanitaire harnas rond de militaire interventie heeft ervoor gezorgd dat deze contradictie als een vanzelfsprekendheid het internationale politieke discours is binnengeslopen.
Nu is er weer het drama in Darfoer. Het gewapend geweld in deze Soedanese regio voedt vandaag voor de zoveelste keer het debat over het recht - of zelfs de plicht - op militaire humanitaire interventies. Dit zogenaamde ius ad bellum, het aanhalen van humanitaire redenen om militair ingrijpen te rechtvaardigen, is niet nieuw. Leopold II gaf zelfs de koloniale verovering van Congo een humanitair karakter met zijn uitspraak '(…) de vlag van de beschaving planten op Centraal- Afrikaanse bodem en strijden tegen de slavenhandel... Dat zijn onze humanitaire plichten'.
De gruwelijke oorlog om Biafra (1967 tot 1970) was het startschot voor de moderne versie van de humanitaire interventie. Bernard Kouchner - de huidige minister van Buitenlandse Zaken van Frankrijk - richtte toen 'Artsen zonder Grenzen' op. Hij zou een hevig pleitbezorger worden van de stelling dat de soevereiniteit van naties niet kan gehandhaafd worden bij humanitaire crisissen. Desnoods moest het militaire apparaat ter hulp worden geroepen om mensenlevens te redden, zo klonk het. Het Handvest van de Verenigde Naties staat het gebruik van geweld echter alleen toe in geval van zelfverdediging of na toestemming van de VN-Veiligheidsraad. Het einde van de Koude Oorlog en het wegvallen van één van de twee machtsblokken opende de deur voor een 'Nieuwe Wereldorde' onder Amerikaanse leiding. Het aantal interventies op zogenaamd humanitaire gronden nam drastisch toe: Iraaks Koerdistan, Somalië, Rwanda,...
Algemeen worden de NAVO-bombardementen op Joegoslavië en de daaraan gekoppelde militaire interventie in Kosovo van maart-juni 1999 gezien als het scharnierpunt in de discussie over 'humanitaire' interventies. De Britse eerste minister Tony Blair had het toen over een 'nieuwe morele kruistocht'. Zijn defensieminister George Robertson voegde eraan toe dat het VN-Handvest dat de soevereiniteit van de naties verdedigt, overboord gegooid moest worden. Enkele maanden later werd Robertson secretaris-generaal van de NAVO. Geïnspireerd door de crisis rond Kosovo, kondigde de NAVO een Nieuw Strategisch Concept af, waardoor het trans-Atlantisch bondgenootschap voortaan ook buiten het NAVO-grondgebied kon opereren.
Ook de Europese Unie heeft de jongste jaren veel werk gemaakt van een Europees veiligheids- en defensiebeleid dat in staat moet zijn om een hele reeks interventieopdrachten uit te voeren, van ontwapeningsacties tot vredeshandhaving. In december 2007 werd het Lissabon-verdrag ondertekend, het verdrag dat de Europese grondwet moet vervangen maar grotendeels dezelfde inhoud heeft. Daarin verbinden de lidstaten van de Europese Unie zich tot militarisering, bewapening en wereldwijde militaire interventie (art. 27-3). Daarbij hoort ook een effi ciënte defensie-industrie die zich via het Europees Defensieagentschap verzekerd heeft van een stevig politiek en fi nancieel kader. Het Europese interventieleger moet ver buiten de Unie militair kunnen optreden 'om crisissen te beheersen'. Niet onbelangrijk daarbij is dat de hele militaire EU-politiek zich volgens de ontwerptekst inschrijft in de NAVO-strategie (art.27-7).
Steeds vaker wordt de soevereiniteit van staten als basiselement van het internationaal recht in vraag gesteld. Het recht op militaire interventie is een feit geworden. Vandaag wil de NAVO de discussie verder verschuiven van 'het recht op interventie' naar 'de verantwoordelijkheid om te beschermen'. In het discours ligt de nadruk volledig op de slachtoffers, terwijl de belangen van de interveniërende partij buiten beeld blijven.
Het interventiediscours heeft een hele reeks kwalijke neveneffecten en zorgt voor de militarisering van onze samenleving. Ten eerste worden politieke en veiligheidsproblemen in toenemende mate als militaire problemen gedefinieerd en niet als economische, ecologische of sociale wantoestanden. Ten tweede neemt de verstrengeling tussen een bepaalde politieke wereld, de defensie-industrie en het leger onrustwekkende proporties aan, zoals de aanwezigheid van militairen in de hoogste organen van de Europese Unie en de duidelijke greep van de defensie-industrie op het politieke beslissingsproces. Dit brengt ons ten derde, tot de uitbouw van militaire structuren, groeiende bewapening, stijgende defensie-uitgaven en de drainage van middelen voor wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling naar defensie. Het zogenaamde militair-industrieel complex blijft zich verder ontplooien en krijgt de wereld steeds meer in zijn greep. Ten slotte is er het opzijzetten van de democratische spelregels in het 'belang van onze veiligheid', zoals de antiterrorismewetten, het aan banden leggen of manipuleren van de pers in oorlogstijd, de geringe parlementaire greep op de NAVO of het militaire Europa, het afschermen van de toegang tot informatie, enzovoort.
Bovenal is er de hamvraag die Jean Bricmont in dit boek stelt met een precisie en acribie als weinigen voor hem: wat klopt er van die plotse westerse ethische bevlogenheid, amper enkele decennia na een gruwelijke kolonisatieperiode? We moeten ons geen illusies maken dat het Franse leger, dat amper veertig jaar geleden lelijk huishield in Algerije, nu plots omgetoverd zou zijn in een humaan interventieleger. Idem dito voor wat betreft ons eigen Congo-verleden, dat van Portugal in Angola en Mozambique, of nog recenter de VS in Vietnam en hun medeplichtigheid aan de wanpraktijken van Latijns-Amerikaanse dictaturen.
We zwaaien nogal gemakkelijk met onze zogenaamde 'superieure' waarden van democratie en mensenrechten op het ogenblik dat met de zogenaamde 'oorlog tegen de terreur' martelpraktijken als een normale ondervragingstechniek beschouwd worden. Bij de 'bevrijding' van Irak en Afghanistan sneuvelden vele duizenden burgers onder westerse 'humanitaire' bommen.
Hoe geloofwaardig zijn 'humanitaire' interventies als diezelfde landen op grote schaal wapens exporteren, ook naar conflictregio's en landen waar zware mensenrechtenschendingen plaatsvinden? Hoe humanitair zijn we als we vasthouden aan een catastrofale internationale handelspolitiek die armoede en miserie veroorzaakt voor honderden miljoenen mensen? Als uit studies blijkt dat er een duidelijk verband bestaat tussen schuldenlast en geweld, waarom dan niet meteen alle schulden op grote schaal kwijtschelden? Ons medeleven met de slachtoffers blijkt alvast niet uit de budgetten voor ontwikkelingssamenwerking die in de meeste Europese landen ondermaats zijn in vergelijking met wat in de jaren zestig en zeventig beloofd is.
Er zijn dus heel wat vragen te stellen bij de humanitaire verpakking die rond onze moderne legers gewikkeld wordt. Het valt op dat de discussie over humanitaire interventies en het gebruik van legitiem geweld bij zware mensenrechtenschendingen er komt op het ogenblik dat economische grootmachten (landen en bedrijven) bezig zijn aan een enorme mondialisering van hun activiteiten, gekoppeld aan groeiende energiebehoeften, terwijl internationale financiële instellingen zoals het Internationaal Muntfonds (IMF) inbreken in de staatshuishouding van landen die krediet opnemen. Oorlog en conflict komen niet uit de lucht vallen. Het gaat meestal om een gevolg van sociaal-economisch en ecologisch falen. Wereldvrede heeft dus te maken met het bestaan of het streven naar een rechtvaardige maatschappij in een leefbare wereld, waarin de bevolking op een democratische wijze participeert aan het beleid, ook het economische. Sociale rechtvaardigheid, ontwikkeling, milieu en veiligheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Werken aan wereldvrede vanuit een doordacht engagement is gebaseerd op een grondige analyse van de feiten. In plaats van te proberen de Amerikaanse of Europese politiek te analyseren vanuit de woorden van Bush of Barroso, kunnen we beter proberen die woorden te analyseren op basis van een grondig begrip van de Amerikaanse en Europese belangen...Werken aan een duurzame vrede is een politiek-maatschappelijke strijd. Ons vredeswerk hangt daarom onvermijdelijk samen met de strijd voor democratie, en voor sociale en economische rechten. Zo kan ons vredeswerk mee een maatschappelijke ordening en een politiek helpen opbouwen die geen basis meer is voor gewapende conflicten, (structureel) geweld en uitbuiting.
We verdedigen een breed veiligheidsconcept dat wereldvrede ziet als een gevolg van sociale rechtvaardigheid, rechtvaardige handel en economische veiligheid, democratische participatie, een ecologisch verantwoorde consumptie- en productiewijze, en een bewapeningsniveau dat herleid wordt naar een zo laag mogelijke invulling, in toepassing van een politiek van defensieve defensie.
Ludo De Brabander - Vrede vzw (www.vrede.be)
Pol De Vos - Stop United States of Aggression (www.stopusa.be)
januari 2008
Het boek van Jean Bricmont draagt een titel die de wenkbrauwen doet fronsen: humanitaire militaire interventie is een contradictio in terminis, zoiets als 'warmhartige wreedheid' of 'verheffende onderwerping'. Het humanitaire harnas rond de militaire interventie heeft ervoor gezorgd dat deze contradictie als een vanzelfsprekendheid het internationale politieke discours is binnengeslopen.
Nu is er weer het drama in Darfoer. Het gewapend geweld in deze Soedanese regio voedt vandaag voor de zoveelste keer het debat over het recht - of zelfs de plicht - op militaire humanitaire interventies. Dit zogenaamde ius ad bellum, het aanhalen van humanitaire redenen om militair ingrijpen te rechtvaardigen, is niet nieuw. Leopold II gaf zelfs de koloniale verovering van Congo een humanitair karakter met zijn uitspraak '(…) de vlag van de beschaving planten op Centraal- Afrikaanse bodem en strijden tegen de slavenhandel... Dat zijn onze humanitaire plichten'.
De gruwelijke oorlog om Biafra (1967 tot 1970) was het startschot voor de moderne versie van de humanitaire interventie. Bernard Kouchner - de huidige minister van Buitenlandse Zaken van Frankrijk - richtte toen 'Artsen zonder Grenzen' op. Hij zou een hevig pleitbezorger worden van de stelling dat de soevereiniteit van naties niet kan gehandhaafd worden bij humanitaire crisissen. Desnoods moest het militaire apparaat ter hulp worden geroepen om mensenlevens te redden, zo klonk het. Het Handvest van de Verenigde Naties staat het gebruik van geweld echter alleen toe in geval van zelfverdediging of na toestemming van de VN-Veiligheidsraad. Het einde van de Koude Oorlog en het wegvallen van één van de twee machtsblokken opende de deur voor een 'Nieuwe Wereldorde' onder Amerikaanse leiding. Het aantal interventies op zogenaamd humanitaire gronden nam drastisch toe: Iraaks Koerdistan, Somalië, Rwanda,...
Algemeen worden de NAVO-bombardementen op Joegoslavië en de daaraan gekoppelde militaire interventie in Kosovo van maart-juni 1999 gezien als het scharnierpunt in de discussie over 'humanitaire' interventies. De Britse eerste minister Tony Blair had het toen over een 'nieuwe morele kruistocht'. Zijn defensieminister George Robertson voegde eraan toe dat het VN-Handvest dat de soevereiniteit van de naties verdedigt, overboord gegooid moest worden. Enkele maanden later werd Robertson secretaris-generaal van de NAVO. Geïnspireerd door de crisis rond Kosovo, kondigde de NAVO een Nieuw Strategisch Concept af, waardoor het trans-Atlantisch bondgenootschap voortaan ook buiten het NAVO-grondgebied kon opereren.
Ook de Europese Unie heeft de jongste jaren veel werk gemaakt van een Europees veiligheids- en defensiebeleid dat in staat moet zijn om een hele reeks interventieopdrachten uit te voeren, van ontwapeningsacties tot vredeshandhaving. In december 2007 werd het Lissabon-verdrag ondertekend, het verdrag dat de Europese grondwet moet vervangen maar grotendeels dezelfde inhoud heeft. Daarin verbinden de lidstaten van de Europese Unie zich tot militarisering, bewapening en wereldwijde militaire interventie (art. 27-3). Daarbij hoort ook een effi ciënte defensie-industrie die zich via het Europees Defensieagentschap verzekerd heeft van een stevig politiek en fi nancieel kader. Het Europese interventieleger moet ver buiten de Unie militair kunnen optreden 'om crisissen te beheersen'. Niet onbelangrijk daarbij is dat de hele militaire EU-politiek zich volgens de ontwerptekst inschrijft in de NAVO-strategie (art.27-7).
Steeds vaker wordt de soevereiniteit van staten als basiselement van het internationaal recht in vraag gesteld. Het recht op militaire interventie is een feit geworden. Vandaag wil de NAVO de discussie verder verschuiven van 'het recht op interventie' naar 'de verantwoordelijkheid om te beschermen'. In het discours ligt de nadruk volledig op de slachtoffers, terwijl de belangen van de interveniërende partij buiten beeld blijven.
Het interventiediscours heeft een hele reeks kwalijke neveneffecten en zorgt voor de militarisering van onze samenleving. Ten eerste worden politieke en veiligheidsproblemen in toenemende mate als militaire problemen gedefinieerd en niet als economische, ecologische of sociale wantoestanden. Ten tweede neemt de verstrengeling tussen een bepaalde politieke wereld, de defensie-industrie en het leger onrustwekkende proporties aan, zoals de aanwezigheid van militairen in de hoogste organen van de Europese Unie en de duidelijke greep van de defensie-industrie op het politieke beslissingsproces. Dit brengt ons ten derde, tot de uitbouw van militaire structuren, groeiende bewapening, stijgende defensie-uitgaven en de drainage van middelen voor wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling naar defensie. Het zogenaamde militair-industrieel complex blijft zich verder ontplooien en krijgt de wereld steeds meer in zijn greep. Ten slotte is er het opzijzetten van de democratische spelregels in het 'belang van onze veiligheid', zoals de antiterrorismewetten, het aan banden leggen of manipuleren van de pers in oorlogstijd, de geringe parlementaire greep op de NAVO of het militaire Europa, het afschermen van de toegang tot informatie, enzovoort.
Bovenal is er de hamvraag die Jean Bricmont in dit boek stelt met een precisie en acribie als weinigen voor hem: wat klopt er van die plotse westerse ethische bevlogenheid, amper enkele decennia na een gruwelijke kolonisatieperiode? We moeten ons geen illusies maken dat het Franse leger, dat amper veertig jaar geleden lelijk huishield in Algerije, nu plots omgetoverd zou zijn in een humaan interventieleger. Idem dito voor wat betreft ons eigen Congo-verleden, dat van Portugal in Angola en Mozambique, of nog recenter de VS in Vietnam en hun medeplichtigheid aan de wanpraktijken van Latijns-Amerikaanse dictaturen.
We zwaaien nogal gemakkelijk met onze zogenaamde 'superieure' waarden van democratie en mensenrechten op het ogenblik dat met de zogenaamde 'oorlog tegen de terreur' martelpraktijken als een normale ondervragingstechniek beschouwd worden. Bij de 'bevrijding' van Irak en Afghanistan sneuvelden vele duizenden burgers onder westerse 'humanitaire' bommen.
Hoe geloofwaardig zijn 'humanitaire' interventies als diezelfde landen op grote schaal wapens exporteren, ook naar conflictregio's en landen waar zware mensenrechtenschendingen plaatsvinden? Hoe humanitair zijn we als we vasthouden aan een catastrofale internationale handelspolitiek die armoede en miserie veroorzaakt voor honderden miljoenen mensen? Als uit studies blijkt dat er een duidelijk verband bestaat tussen schuldenlast en geweld, waarom dan niet meteen alle schulden op grote schaal kwijtschelden? Ons medeleven met de slachtoffers blijkt alvast niet uit de budgetten voor ontwikkelingssamenwerking die in de meeste Europese landen ondermaats zijn in vergelijking met wat in de jaren zestig en zeventig beloofd is.
Er zijn dus heel wat vragen te stellen bij de humanitaire verpakking die rond onze moderne legers gewikkeld wordt. Het valt op dat de discussie over humanitaire interventies en het gebruik van legitiem geweld bij zware mensenrechtenschendingen er komt op het ogenblik dat economische grootmachten (landen en bedrijven) bezig zijn aan een enorme mondialisering van hun activiteiten, gekoppeld aan groeiende energiebehoeften, terwijl internationale financiële instellingen zoals het Internationaal Muntfonds (IMF) inbreken in de staatshuishouding van landen die krediet opnemen. Oorlog en conflict komen niet uit de lucht vallen. Het gaat meestal om een gevolg van sociaal-economisch en ecologisch falen. Wereldvrede heeft dus te maken met het bestaan of het streven naar een rechtvaardige maatschappij in een leefbare wereld, waarin de bevolking op een democratische wijze participeert aan het beleid, ook het economische. Sociale rechtvaardigheid, ontwikkeling, milieu en veiligheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Werken aan wereldvrede vanuit een doordacht engagement is gebaseerd op een grondige analyse van de feiten. In plaats van te proberen de Amerikaanse of Europese politiek te analyseren vanuit de woorden van Bush of Barroso, kunnen we beter proberen die woorden te analyseren op basis van een grondig begrip van de Amerikaanse en Europese belangen...Werken aan een duurzame vrede is een politiek-maatschappelijke strijd. Ons vredeswerk hangt daarom onvermijdelijk samen met de strijd voor democratie, en voor sociale en economische rechten. Zo kan ons vredeswerk mee een maatschappelijke ordening en een politiek helpen opbouwen die geen basis meer is voor gewapende conflicten, (structureel) geweld en uitbuiting.
We verdedigen een breed veiligheidsconcept dat wereldvrede ziet als een gevolg van sociale rechtvaardigheid, rechtvaardige handel en economische veiligheid, democratische participatie, een ecologisch verantwoorde consumptie- en productiewijze, en een bewapeningsniveau dat herleid wordt naar een zo laag mogelijke invulling, in toepassing van een politiek van defensieve defensie.
Ludo De Brabander - Vrede vzw (www.vrede.be)
Pol De Vos - Stop United States of Aggression (www.stopusa.be)
januari 2008
Tuesday, 19 February 2008
Kosovo verklaart zich onafhankelijk
Zondag 17 februari zal de geschiedenis ingaan als de dag waarop Kosovo eenzijdig onafhankelijk werd. Of dit een goede zaak is, valt sterk te betwijfelen.
Premier Hashim Thaci las de onafhankelijkheidsverklaring voor tijdens een buitengewone zitting van het Kosovaarse parlement. 'Vanaf nu is Kosovo trots, onafhankelijk en vrij', zei Thaci.
De juichende menigte in de hoofdstad Pristina zwaaide evenzeer met Amerikaanse als met Albanese vlaggen. Voor hen staat het vast: vanaf nu zal Kosovo veel welvarender zijn. Want de Servische regering heeft niets meer te vertellen in hun nieuwe land.
Toch is die ‘betere toekomst’ onzeker… De Italiaanse generaal Fabio Mini, ex-bevelhebber van de NAVO-troepen in Kosovo in 2002-2003, verklaarde dat de onafhankelijkheid de bevolking niet ten goede zal komen: Ze dient vooral degenen die de touwtjes nu al in handen hebben. Dat zijn huidig premier Hashim Thaçi "die zaken doet met de oliemaatschappijen", zijn voorganger Ramush Haradinaj, die terecht staat op het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag en tegen wie 25 jaar cel wordt geëist, ex-premier Agim Ceku "die generalissimo wil worden" en zakenman Behgjet Pacolli "die nieuwe ruimte nodig heeft om het geld van zijn imperium te investeren". "Waar de clans nood aan hebben (...) is een plaats in Europa om nieuwe banken te openen", aldus nog Mini. (1)Ondertussen blijft het land volledig onder controle van de NAVO en de VN. Beiden knijpen méér dan één oogje dicht als het gaat om bovengemelde activiteiten…
Economisch gezien is Kosovo onleefbaar. De Kosovaarse elektriciteit en vele voedingsproducten komen uit Servië, en onderbrekingen zijn waarschijnlijk. Er wordt zo goed als niets geproduceerd. Het land zal moeten (over)leven van de financiële bijdragen van de vele Albanezen die naar Europa en de VS zijn getrokken. Ondertussen blijven 60% van de Kosovaren werkloos, en zijn 60% van de Kosovaren jonger dan 25 jaar. Le Monde Diplomatique besluit: “Mogelijk is de onafhankelijkheid van Kosovo een antwoord op de politieke verwachtingen van de Albanezen, maar ze zal de sociale bom die Kosovo is, niet onschadelijk maken.”(2)
Ook op internationaal vlak valt weinig goeds te verwachten van deze onafhankelijkheid. De Servische regering in Belgrado en Rusland hebben altijd gesteld dat ze die onafhankelijkheid niet zullen erkennen. Zij zien in deze schending van het internationaal recht een gevaarlijk precedent voor separatisten overal ter wereld.(3) De Georgische provincies Abchazië en Zuid-Ossetië hebben al aangekondigd zich binnenkort onafhankelijk te zullen verklaren. En wat zullen de Albanezen in Macedonië en Montenegro doen? En de Serviërs in Bosnië? Le Monde Diplomatique:“Deze beslissing wordt voorgesteld als onvermijdelijk » maar « loopt ze niet het risico alle sluimerende conflicten in de regio opnieuw aan te doen oplaaien?» (2)
(1) Corriere della Sera, 16 februari; (2) Le Monde Diplomatique, 17 februari; (3) Voor achtergrondinformatie: Dossier “Kosovo onafhankelijk... een goede zaak?” dec 2007.
Premier Hashim Thaci las de onafhankelijkheidsverklaring voor tijdens een buitengewone zitting van het Kosovaarse parlement. 'Vanaf nu is Kosovo trots, onafhankelijk en vrij', zei Thaci.
De juichende menigte in de hoofdstad Pristina zwaaide evenzeer met Amerikaanse als met Albanese vlaggen. Voor hen staat het vast: vanaf nu zal Kosovo veel welvarender zijn. Want de Servische regering heeft niets meer te vertellen in hun nieuwe land.
Toch is die ‘betere toekomst’ onzeker… De Italiaanse generaal Fabio Mini, ex-bevelhebber van de NAVO-troepen in Kosovo in 2002-2003, verklaarde dat de onafhankelijkheid de bevolking niet ten goede zal komen: Ze dient vooral degenen die de touwtjes nu al in handen hebben. Dat zijn huidig premier Hashim Thaçi "die zaken doet met de oliemaatschappijen", zijn voorganger Ramush Haradinaj, die terecht staat op het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag en tegen wie 25 jaar cel wordt geëist, ex-premier Agim Ceku "die generalissimo wil worden" en zakenman Behgjet Pacolli "die nieuwe ruimte nodig heeft om het geld van zijn imperium te investeren". "Waar de clans nood aan hebben (...) is een plaats in Europa om nieuwe banken te openen", aldus nog Mini. (1)Ondertussen blijft het land volledig onder controle van de NAVO en de VN. Beiden knijpen méér dan één oogje dicht als het gaat om bovengemelde activiteiten…
Economisch gezien is Kosovo onleefbaar. De Kosovaarse elektriciteit en vele voedingsproducten komen uit Servië, en onderbrekingen zijn waarschijnlijk. Er wordt zo goed als niets geproduceerd. Het land zal moeten (over)leven van de financiële bijdragen van de vele Albanezen die naar Europa en de VS zijn getrokken. Ondertussen blijven 60% van de Kosovaren werkloos, en zijn 60% van de Kosovaren jonger dan 25 jaar. Le Monde Diplomatique besluit: “Mogelijk is de onafhankelijkheid van Kosovo een antwoord op de politieke verwachtingen van de Albanezen, maar ze zal de sociale bom die Kosovo is, niet onschadelijk maken.”(2)
Ook op internationaal vlak valt weinig goeds te verwachten van deze onafhankelijkheid. De Servische regering in Belgrado en Rusland hebben altijd gesteld dat ze die onafhankelijkheid niet zullen erkennen. Zij zien in deze schending van het internationaal recht een gevaarlijk precedent voor separatisten overal ter wereld.(3) De Georgische provincies Abchazië en Zuid-Ossetië hebben al aangekondigd zich binnenkort onafhankelijk te zullen verklaren. En wat zullen de Albanezen in Macedonië en Montenegro doen? En de Serviërs in Bosnië? Le Monde Diplomatique:“Deze beslissing wordt voorgesteld als onvermijdelijk » maar « loopt ze niet het risico alle sluimerende conflicten in de regio opnieuw aan te doen oplaaien?» (2)
(1) Corriere della Sera, 16 februari; (2) Le Monde Diplomatique, 17 februari; (3) Voor achtergrondinformatie: Dossier “Kosovo onafhankelijk... een goede zaak?” dec 2007.
Thursday, 14 February 2008
ExxonMobil in conflict met Venezuela
De petroleumreus Exxon-Mobil kon een internationale rechtbank overtuigen om meer dan 8 miljard euro te laten blokkeren van de Venezolaanse staatsmaatschappij PDVSA. Venezuela bijt van zich af en weigert nog olie te leveren aan de multinational.
Begin februari beslisten Nederlandse en Britse rechtbanken op vraag van Exxon-Mobil om meer dan 8 miljard euro aan buitenlandse tegoeden van de Venezolaanse staatsoliemaatschappij te laten blokkeren. Het conflict vindt zijn oorsprong in de beslissing van president hugo Chavez om de internationale participatie in de ontginning van olie in het Orinocogebied terug te dringen. Deze ‘nationalisatie’-politiek leidde vorig jaar tot een heronderhandeling van de contracten met het Amerikaanse Chevron, het Britse BP, het Franse Total en het Noorse Statoil. Maar Exxon-Mobil en Conoco-Philips weigerden en begonnen een rechtszaak tegen de Venezolaanse staat.
Na de onderhandelingen werd de staat overal meerderheidsaandeelhouder, met maximum 40% aandelen voor de buitenlandse multinationals. Hierdoor kan Venezuela jaarlijks honderden miljoenen euro extra in eigen land houden. Geen wonder dat de multinationals niet kunnen lachen…
“Deze actie van EXXON is typisch voor de houding van Amerikaanse multinationals die revolutionaire regeringen in Latijns-Amerika willen destabiliseren”, stelde Carolus Wimmer, voorzitter van de commissie voor energie en mijnen van het Latijns-Amerikaanse Parlement (Parlatino) en secretaris voor internationale relaties van de Communistische Partij van Venezuela. Hij wees er ook op dat Exxon behoort to de grote Amerikaanse olielobby waarin ook de familie Bush belangen heeft. Wimmer: “Ik wil ook de aandacht vestigen op de bijzonder vlijtige inzet van de internationale rechtbank voor geschillen rond investeringen. De klacht werd pas eind 2007 ingediend, en in februari 2008 is er al een uitspraak. Bovendien is het de eerste keer in het internationaal privaatrecht dat een rechtbank van een vreemd land de fondsen van een staat laat bevriezen. Dit is enkel mogelijk omwille van de internationale samenzwering die onder leiding van de VS is opgezet tegen onze democratische soevereiniteit en tegen de Bolivariaanse revolutie”.
Deze zaak doet denken aan de opstelling van United Fruit Company (nu Chiquita) in Guatemala in de jaren ’50. Toen de progressieve president Jacobo Arbenz aan de macht kwam decreteerde hij een landhervorming om ongebruikte gronden te herverdelen onder arme boeren. Maar CIA-baas Allen Dulles begon een campagne om Arbenz te ondermijnen? In 1954 volgde toen een staatsgreep die een militaire dictatuur aan de macht bracht. Voor Che Guevara – die toen in Guatemala was – betekende deze ervaring een belangrijke stap in de ontwikkeling van ijn revolutionaire ideeën. “Ze willen dat verhaal herhalen met Venezuela”, stelt Wimmer. “Maar de tilden zijn veranderd, en de tijd van de ‘bananenrepublieken’ ligt ver Echter ons.”
In een reactie op de rechterlijke beslissing liet PDVSA weten dat ze de handelsrelaties met Exxon stopzet. Exxon nam dagelijks nog 90.000 vaten olie af in Venezuela. Maar dit blijkt een peulschil tegenover de totale dagproductie van het bedrijf. Het nieuws over de stopzetting van de leveringen aan Exxon stuwde de olieprijs slecht lichtjes omhoog.
Begin februari beslisten Nederlandse en Britse rechtbanken op vraag van Exxon-Mobil om meer dan 8 miljard euro aan buitenlandse tegoeden van de Venezolaanse staatsoliemaatschappij te laten blokkeren. Het conflict vindt zijn oorsprong in de beslissing van president hugo Chavez om de internationale participatie in de ontginning van olie in het Orinocogebied terug te dringen. Deze ‘nationalisatie’-politiek leidde vorig jaar tot een heronderhandeling van de contracten met het Amerikaanse Chevron, het Britse BP, het Franse Total en het Noorse Statoil. Maar Exxon-Mobil en Conoco-Philips weigerden en begonnen een rechtszaak tegen de Venezolaanse staat.
Na de onderhandelingen werd de staat overal meerderheidsaandeelhouder, met maximum 40% aandelen voor de buitenlandse multinationals. Hierdoor kan Venezuela jaarlijks honderden miljoenen euro extra in eigen land houden. Geen wonder dat de multinationals niet kunnen lachen…
“Deze actie van EXXON is typisch voor de houding van Amerikaanse multinationals die revolutionaire regeringen in Latijns-Amerika willen destabiliseren”, stelde Carolus Wimmer, voorzitter van de commissie voor energie en mijnen van het Latijns-Amerikaanse Parlement (Parlatino) en secretaris voor internationale relaties van de Communistische Partij van Venezuela. Hij wees er ook op dat Exxon behoort to de grote Amerikaanse olielobby waarin ook de familie Bush belangen heeft. Wimmer: “Ik wil ook de aandacht vestigen op de bijzonder vlijtige inzet van de internationale rechtbank voor geschillen rond investeringen. De klacht werd pas eind 2007 ingediend, en in februari 2008 is er al een uitspraak. Bovendien is het de eerste keer in het internationaal privaatrecht dat een rechtbank van een vreemd land de fondsen van een staat laat bevriezen. Dit is enkel mogelijk omwille van de internationale samenzwering die onder leiding van de VS is opgezet tegen onze democratische soevereiniteit en tegen de Bolivariaanse revolutie”.
Deze zaak doet denken aan de opstelling van United Fruit Company (nu Chiquita) in Guatemala in de jaren ’50. Toen de progressieve president Jacobo Arbenz aan de macht kwam decreteerde hij een landhervorming om ongebruikte gronden te herverdelen onder arme boeren. Maar CIA-baas Allen Dulles begon een campagne om Arbenz te ondermijnen? In 1954 volgde toen een staatsgreep die een militaire dictatuur aan de macht bracht. Voor Che Guevara – die toen in Guatemala was – betekende deze ervaring een belangrijke stap in de ontwikkeling van ijn revolutionaire ideeën. “Ze willen dat verhaal herhalen met Venezuela”, stelt Wimmer. “Maar de tilden zijn veranderd, en de tijd van de ‘bananenrepublieken’ ligt ver Echter ons.”
In een reactie op de rechterlijke beslissing liet PDVSA weten dat ze de handelsrelaties met Exxon stopzet. Exxon nam dagelijks nog 90.000 vaten olie af in Venezuela. Maar dit blijkt een peulschil tegenover de totale dagproductie van het bedrijf. Het nieuws over de stopzetting van de leveringen aan Exxon stuwde de olieprijs slecht lichtjes omhoog.
Tuesday, 12 February 2008
Verenigde Staten: Zoek de verschillen tussen Barack Obama en Hillary Clinton
De Amerikaanse kiezers willen een ziekteverzekering voor iedereen, de soldaten terug uit Irak, een ander Amerika dan dat van Bush. Wat kunnen ze verwachten van Clinton, Obama en McCain?
Na Super Tuesday heeft de 71-jarige McCain zo goed als zeker zijn nominatie binnen. Zijn republikeinse rivalen liggen ver achterop. Bij de democraten is de strijd nog niet beslecht. Volgens berekeningen van CNN heeft Hillary Clinton (60 jaar) nu 1.100 kiesmannen, Barack Obama (47 jaar) 1.039. Er zijn 2025 kiesmannen nodig om de nominatie binnen te halen. Mogelijk valt de beslissing pas op de Democratische conventie volgende zomer. We bekijken hun standpunten rond de Amerikaanse gezondheidszorg en het buitenlands beleid.
John McCain is tegen een universele ziekteverzekering. Hij gelooft niet in staatsinmenging en wil de prijzen verlagen door de concurrentie tussen de privéverzekeringsfirma’s te verhogen. Hij steunde de invasie in Irak in 2003, net als de meeste andere buitenlandse beslissingen van Bush. Hij bekritiseerde ex-defensieminister Rumsfeld vooral omdat hij te weinig troepen naar Irak had gestuurd. Hij wil nog altijd het troepenaantal verhogen. “Een overwinning in Irak zal nog bloed, zweet en tranen kosten”, weet hij. Toen iemand hem begin dit jaar vroeg wat hij dacht van de uitspraak van Bush dat “de VS nog 50 jaar in Irak zullen blijven”, was zijn antwoord: “Maak er honderd van!”. McCain is ook een vurige verdediger van Israël, hij steunde de inval in Libanon tijdens de zomer van 2006. Als ex-krijgsgevangene in Vietnam is hij wel tegen de nieuwe ‘ondervragingstechnieken’ – lees martelpraktijken – die Bush goedkeurde. En de gevangenis in Guantanamo zou hij “onmiddellijk sluiten”.
Beiden dikke vrienden van Israël
Hillary Rodham Clinton verdedigt een American Health Choices Plan voor algemene gezondheidszorg. Dit blijft grotendeels gebaseerd op privéverzekeringen, maar zou miljoenen mensen toegang moeten verschaffen tot gezondheidszorg. Kostprijs 110 miljard dollar per jaar, te betalen door de werkgevers en dankzij het terugschroeven van de belastingverminderingen van Bush. De Washington Post noemde haar een havik op het vlak van de buitenlandse politiek. Clinton is een harde verdediger van ‘de veiligheid van Israël’, ook zij steunde de inval in Libanon in 2006, “want Israël verdedigt de Amerikaanse waarden”.
In oktober 2002 stemde Hillary voor de oorlog tegen Irak. In februari 2007 nam ze daar geen woord van terug. Tijdens een debat tussen de democratische presidentskandidaten in Las Vegas op 16 januari stelde ze nog duidelijk, net als Barack Obama trouwens, dat zij niet kon garanderen dat alle VS-soldaten uit Irak zouden zijn tegen het einde van haar eerste presidentieel mandaat van vier jaar. Maar beiden waren ze voor een beginnende terugtrekking binnen de twee maanden na hun aantreden. Als ‘first lady’ was ze tijdens het presidentschap van Bill Clinton voorstander van de interventie in Haïti (1994), de oorlog in Bosnië (1995) en de Kosovo-oorlog (1999). Voor het begin van die laatste oorlog telefoneerde ze haar man vanuit Afrika. Ze zegt zelf: “Ik drong aan op bombardementen.”
Barack Obama verdedigt een “universele gezondheidszorg” voor de Amerikanen. Hij vindt het fout dat 47 miljoen Amerikanen niet verzekerd zijn. Hij heeft een plan om de (privé)verzekeringen sterk in prijs te laten dalen, “méér dan gelijk welke andere democratische presidentskandidaat”. Obama was een vroege tegenstander van de oorlog in Irak. In oktober 2002 bleef Obama bij de stemming in de Senaat afwezig. Op een antioorlogsmeeting stelde hij toen: “Ik ben niet tegen alle oorlogen. Ik ben tegen domme oorlogen.” Toch heeft Obama in de Senaat niet elk voorstel ondersteund tegen het verder financieren van de Irak-oorlog. Er is nood aan “de bouw van het eerste echte leger van de 21ste eeuw en aan wijsheid over hoe het te ontplooien”, vindt Obama. Hij wil “een uitbreiding (!) van het VS-leger met 65.000 soldaten en 27.000 mariniers”, een idee dat defensieminister Robert Gates vandaag al verdedigt.
Obama prees Ariel Sharon in zijn strijd tegen Hamas en verdedigde de inval van Israël in Libanon. Hij noemde Israël “onze sterkste bondgenoot in de regio” en verdedigde dat “we onze unieke defensierelatie met Israël moeten bewaren door massale militaire hulpverlening”.
Net als Hillary Clinton is Obama voor het vlotter verlenen van papieren aan illegale migranten. Toch stemden beiden in september 2006 voor de bouw van de 1.100 km lange afsluiting op de Amerikaans-Mexicaanse grens.
Na Super Tuesday heeft de 71-jarige McCain zo goed als zeker zijn nominatie binnen. Zijn republikeinse rivalen liggen ver achterop. Bij de democraten is de strijd nog niet beslecht. Volgens berekeningen van CNN heeft Hillary Clinton (60 jaar) nu 1.100 kiesmannen, Barack Obama (47 jaar) 1.039. Er zijn 2025 kiesmannen nodig om de nominatie binnen te halen. Mogelijk valt de beslissing pas op de Democratische conventie volgende zomer. We bekijken hun standpunten rond de Amerikaanse gezondheidszorg en het buitenlands beleid.
John McCain is tegen een universele ziekteverzekering. Hij gelooft niet in staatsinmenging en wil de prijzen verlagen door de concurrentie tussen de privéverzekeringsfirma’s te verhogen. Hij steunde de invasie in Irak in 2003, net als de meeste andere buitenlandse beslissingen van Bush. Hij bekritiseerde ex-defensieminister Rumsfeld vooral omdat hij te weinig troepen naar Irak had gestuurd. Hij wil nog altijd het troepenaantal verhogen. “Een overwinning in Irak zal nog bloed, zweet en tranen kosten”, weet hij. Toen iemand hem begin dit jaar vroeg wat hij dacht van de uitspraak van Bush dat “de VS nog 50 jaar in Irak zullen blijven”, was zijn antwoord: “Maak er honderd van!”. McCain is ook een vurige verdediger van Israël, hij steunde de inval in Libanon tijdens de zomer van 2006. Als ex-krijgsgevangene in Vietnam is hij wel tegen de nieuwe ‘ondervragingstechnieken’ – lees martelpraktijken – die Bush goedkeurde. En de gevangenis in Guantanamo zou hij “onmiddellijk sluiten”.
Beiden dikke vrienden van Israël
Hillary Rodham Clinton verdedigt een American Health Choices Plan voor algemene gezondheidszorg. Dit blijft grotendeels gebaseerd op privéverzekeringen, maar zou miljoenen mensen toegang moeten verschaffen tot gezondheidszorg. Kostprijs 110 miljard dollar per jaar, te betalen door de werkgevers en dankzij het terugschroeven van de belastingverminderingen van Bush. De Washington Post noemde haar een havik op het vlak van de buitenlandse politiek. Clinton is een harde verdediger van ‘de veiligheid van Israël’, ook zij steunde de inval in Libanon in 2006, “want Israël verdedigt de Amerikaanse waarden”.
In oktober 2002 stemde Hillary voor de oorlog tegen Irak. In februari 2007 nam ze daar geen woord van terug. Tijdens een debat tussen de democratische presidentskandidaten in Las Vegas op 16 januari stelde ze nog duidelijk, net als Barack Obama trouwens, dat zij niet kon garanderen dat alle VS-soldaten uit Irak zouden zijn tegen het einde van haar eerste presidentieel mandaat van vier jaar. Maar beiden waren ze voor een beginnende terugtrekking binnen de twee maanden na hun aantreden. Als ‘first lady’ was ze tijdens het presidentschap van Bill Clinton voorstander van de interventie in Haïti (1994), de oorlog in Bosnië (1995) en de Kosovo-oorlog (1999). Voor het begin van die laatste oorlog telefoneerde ze haar man vanuit Afrika. Ze zegt zelf: “Ik drong aan op bombardementen.”
Barack Obama verdedigt een “universele gezondheidszorg” voor de Amerikanen. Hij vindt het fout dat 47 miljoen Amerikanen niet verzekerd zijn. Hij heeft een plan om de (privé)verzekeringen sterk in prijs te laten dalen, “méér dan gelijk welke andere democratische presidentskandidaat”. Obama was een vroege tegenstander van de oorlog in Irak. In oktober 2002 bleef Obama bij de stemming in de Senaat afwezig. Op een antioorlogsmeeting stelde hij toen: “Ik ben niet tegen alle oorlogen. Ik ben tegen domme oorlogen.” Toch heeft Obama in de Senaat niet elk voorstel ondersteund tegen het verder financieren van de Irak-oorlog. Er is nood aan “de bouw van het eerste echte leger van de 21ste eeuw en aan wijsheid over hoe het te ontplooien”, vindt Obama. Hij wil “een uitbreiding (!) van het VS-leger met 65.000 soldaten en 27.000 mariniers”, een idee dat defensieminister Robert Gates vandaag al verdedigt.
Obama prees Ariel Sharon in zijn strijd tegen Hamas en verdedigde de inval van Israël in Libanon. Hij noemde Israël “onze sterkste bondgenoot in de regio” en verdedigde dat “we onze unieke defensierelatie met Israël moeten bewaren door massale militaire hulpverlening”.
Net als Hillary Clinton is Obama voor het vlotter verlenen van papieren aan illegale migranten. Toch stemden beiden in september 2006 voor de bouw van de 1.100 km lange afsluiting op de Amerikaans-Mexicaanse grens.
Afghanistan : De mening van een luitenant-generaal
“We hebben geen strategie”
Luitenant-generaal David Barno leidde de bezettingsmacht in Afghanistan van oktober 2003 tot mei 2005. Eind 2007 schreef hij zijn ervaringen neer in het prestigieuze tijdschrift Military Review.1
Zijn studie begint met een citaat van de historische Chinese generaal Sun Tzu: “Een strategie zonder tactiek is de traagste weg naar de overwinning. Een tactiek zonder strategie is het tumult vóór de nederlaag.”
Barno zegt dat de Amerikaanse antioproerstrategie gedurende zijn periode tot “positieve en duidelijke” resultaten heeft geleid. De essentie van zijn strategie draaide rond de Afghaanse bevolking, en niet ‘de vijand’. Hij ging uit van de “enorme vijandigheid tegenover buitenlandse troepen”. Hij verdedigde de “lichte voetafdruk”-benadering, in tegenstelling tot de “sovjetpoging om overal aanwezig te zijn” in Afghanistan.
Barno schreef dat de tolerantie van de Afghanen tegenover de aanwezigheid van buitenlandse troepen “een eindige hoeveelheid kapitaal was dat voorzichtig moest worden besteed”. Daarom probeerde hij zo weinig mogelijk burgerslachtoffers te maken, de gevangenen goed te behandelen en de Afghaanse cultuur en de stamhoofden te respecteren. Maar, stelt Barno, “met de overname van de militaire leiding door de NAVO, is er geen globale strategie meer”, en “de tactiek is teruggevallen tot vroegere praktijken zoals agressieve luchtaanvallen”.
Barno besluit dat het ‘kapitaal aan tolerantie’ sterk is afgebrokkeld. Hij verwijt de NAVO zich toe te spitsen op de 20 % militaire taken van de oorlog en de 80 % niet-militaire aspecten compleet te negeren. De aandacht gaat daardoor naar ‘de vijand’, en niet meer naar de Afghaanse bevolking. Ten slotte wijst hij op het mislukken van president Karzaï en zijn regering door interne belangentegenstellingen en corruptie. Ook de armoede en de bloeiende drugshandel hebben het vertrouwen in Karzaï ondermijnd.
Maar Barno schetst wel een erg fraai beeld van zijn eigen resultaten. De mislukking was al een feit in de periode 2003-2005, toen Barno zelf de leiding had.
“In die periode was een politieke oplossing met alle Afghaanse fracties nog mogelijk”, schrijft Bhadrakuma, Indisch diplomaat voor de regio, in The Asian Times. “Het was een cruciale fase voor het Afghaanse politieke proces. Maar de Amerikaanse politiek was veeleer gericht op de herverkiezing van Bush in 2004 en dus op de ‘war on terror’ als melkkoe voor de Amerikaanse politiek”.2
Een zegen voor... Westerse bedrijven
Hoe dan ook, Barno’s beschrijving van de huidige crisis lijkt vrij correct. Het ontbreken van een duidelijke strategie heeft geleid tot een soort balkanisering van Afghanistan. Daan Everts, de vertegenwoordiger in Kaboel van de secretaris-generaal van de NAVO, gaf dit toe tijdens een interview met al-Jazeera: “Er is een klein Duits Afghanistan in het noorden, een Italiaans Afghanistan in het westen, een Nederlands Afghanistan in Uruzgan, een Canadees Afghanistan in Kandahar, enz... Daarnaast is er een opsplitsing per sector: de Italianen zijn met justitie bezig, de Britten doen aan drugsbestrijding, de Duitsers leiden de politie op en het antiterrorisme is in Amerikaanse handen.” Everts praatte heel open over de problemen en noemde de Afghaanse heropbouw “een zegen voor westerse consultants, van wie er sommige ernstig werken, andere minder ernstig. Sommige zijn zelfs brievenbus-consultants”. Liefst 40 % van de hulp voor Afghanistan wordt onnuttig besteed aan de “hulpindustrie die afzakt naar een arm land en wegloopt met een deel van de buit.”
1 David W. Barno. Fighting ‘The Other War’. Counterinsurgency Strategy in Afghanistan, 2003-2005. Military Review, sept-okt 2007. p 32-44. • 2 M K Bhadrakumar. NATO hears ‘noise before defeat’. Asian Times online, 19 january 2008. (www.atimes.com/atimes/South_Asia/JA19Df06.html)
Afghanistan : Radeloze NAVO wil meer troepen
In het parlement wist minister De Crem zijn beslissing om meer F16’s en soldaten naar Afghanistan te sturen, niet te verdedigen. Ook in de hoogste NAVO-kringen sluipt de twijfel binnen.
Steeds meer NAVO-landen betwijfelen dat de oorlog in Afghanistan wel kan gewonnen worden. Het verzet van de taliban blijkt te groeien. Het aantal gesneuvelde soldaten loopt op. Toen de ministers van Defensie van de NAVO-landen in november 2007 in Noordwijk (Nederland) bijeenwaren, naar aanleiding van de eerste verjaardag van de NAVO-oorlog in Afghanistan, was de crisissfeer al voelbaar.
Geen van de aanwezige ministers bood troepenversterkingen aan, integendeel. De Nederlanders dachten er zelfs aan hun 1.600 soldaten in Uruzgan, in het Zuiden van Afghanistan, terug te trekken. Ook Canada overweegt zijn troepen terug te trekken. Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje zeggen dat ze alleen voor ondersteunende taken eenheden konden sturen, maar zeker geen gevechtstroepen.
Op 16 januari verklaarde Robert Gates in een kranteninterview: “Het baart mij zorgen dat we militaire adviseurs inzetten die niet genoeg getraind zijn en dat sommige van onze troepen niet weten hoe ze antioproeroperaties moeten opzetten... De meeste Europese legers, ook die van de NAVO, zijn niet getraind voor antioproer.”1
Gates besliste om 3.200 Amerikaanse mariniers meer naar Zuid Afghanistan te sturen. Hierdoor komt het totaal aantal Amerikaanse soldaten op 30.000, naast de 40.000 NAVO-soldaten (waarbij er ook 14.000 Amerikanen zijn). De Washington Post beschreef deze VS beslissing als een noodzaak om “een leemte op te vullen die gedeeltelijk voortkomt uit de onbekwaamheid van de NAVO om oproer te onderdrukken, een opdracht waarvoor de bondgenoten zich nooit hebben geëngageerd “.2
De inzet van deze NAVO-oorlog is groot. Eerst en vooral willen de VS de ontsluiting van de Centraal-Aziatische energiebronnen controleren, ten koste van China en Rusland. Bovendien kan het bondgenootschap zich geen mislukking veroorloven, als het zijn rol als gendarm van de wereld wil blijven spelen.
Van 2 tot 4 april komen de staats- en regeringsleiders van de NAVO-lidstaten bijeen in de Roemeense hoofdstad Boekarest. Ze weten al welk thema op hun bord zal liggen: het uittekenen van een nieuwe politiek-militaire strategie voor Afghanistan. Daar zullen de Verenigde Staten de druk op de bondgenoten verder opvoeren. Defensieminister De Crem wou nu al een bank vooruit in de klas. Hij stemde al toe om meer manschappen te sturen en om jachtbommenwerpers in de strijd te gooien. Zal hij in april nog meer soldaten het slagveld injagen?
1 Los Angeles Times, 16 januari 2008. • 2 Washington Post, 16 januari 2008 •
5 jaar bezetting van Irak :: Acties en conferenties
Vrijdag 15 februari om 20 u
Irak, vijf jaar bezetting
Een Iraakse aan het woord
• Yasmin Yawad, Iraakse sociologe • George Spriet, van VREDE • Dokter Colette Moulaert, die bij het begin van de oorlog vijf jaar terug in Bagdad was • Dirk Adriansens, van Brussels Tribunal Internationaal Centrum, M. Lemmonnierlaan 171, 1000 Brussel
http://www.stopusa.be/ - info@Stopusa.be - 0486-25.77.02
Zaterdag 23 februari van 10 tot 17 uur
Interventies: militair én humanitair?
Een initiatief van het Vredesnetwerk
Gemeenschapscentrum De Markten - Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel
http://www.vrede.be/
Zondag 16 maart - Internationale Actiedag
Vijf jaar geweld in Irak: genoeg!
STOP oorlog en bezetting
Vrede in het Midden-Oosten nu
Steeds meer NAVO-landen betwijfelen dat de oorlog in Afghanistan wel kan gewonnen worden. Het verzet van de taliban blijkt te groeien. Het aantal gesneuvelde soldaten loopt op. Toen de ministers van Defensie van de NAVO-landen in november 2007 in Noordwijk (Nederland) bijeenwaren, naar aanleiding van de eerste verjaardag van de NAVO-oorlog in Afghanistan, was de crisissfeer al voelbaar.
Geen van de aanwezige ministers bood troepenversterkingen aan, integendeel. De Nederlanders dachten er zelfs aan hun 1.600 soldaten in Uruzgan, in het Zuiden van Afghanistan, terug te trekken. Ook Canada overweegt zijn troepen terug te trekken. Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje zeggen dat ze alleen voor ondersteunende taken eenheden konden sturen, maar zeker geen gevechtstroepen.
Op 16 januari verklaarde Robert Gates in een kranteninterview: “Het baart mij zorgen dat we militaire adviseurs inzetten die niet genoeg getraind zijn en dat sommige van onze troepen niet weten hoe ze antioproeroperaties moeten opzetten... De meeste Europese legers, ook die van de NAVO, zijn niet getraind voor antioproer.”1
Gates besliste om 3.200 Amerikaanse mariniers meer naar Zuid Afghanistan te sturen. Hierdoor komt het totaal aantal Amerikaanse soldaten op 30.000, naast de 40.000 NAVO-soldaten (waarbij er ook 14.000 Amerikanen zijn). De Washington Post beschreef deze VS beslissing als een noodzaak om “een leemte op te vullen die gedeeltelijk voortkomt uit de onbekwaamheid van de NAVO om oproer te onderdrukken, een opdracht waarvoor de bondgenoten zich nooit hebben geëngageerd “.2
De inzet van deze NAVO-oorlog is groot. Eerst en vooral willen de VS de ontsluiting van de Centraal-Aziatische energiebronnen controleren, ten koste van China en Rusland. Bovendien kan het bondgenootschap zich geen mislukking veroorloven, als het zijn rol als gendarm van de wereld wil blijven spelen.
Van 2 tot 4 april komen de staats- en regeringsleiders van de NAVO-lidstaten bijeen in de Roemeense hoofdstad Boekarest. Ze weten al welk thema op hun bord zal liggen: het uittekenen van een nieuwe politiek-militaire strategie voor Afghanistan. Daar zullen de Verenigde Staten de druk op de bondgenoten verder opvoeren. Defensieminister De Crem wou nu al een bank vooruit in de klas. Hij stemde al toe om meer manschappen te sturen en om jachtbommenwerpers in de strijd te gooien. Zal hij in april nog meer soldaten het slagveld injagen?
1 Los Angeles Times, 16 januari 2008. • 2 Washington Post, 16 januari 2008 •
5 jaar bezetting van Irak :: Acties en conferenties
Vrijdag 15 februari om 20 u
Irak, vijf jaar bezetting
Een Iraakse aan het woord
• Yasmin Yawad, Iraakse sociologe • George Spriet, van VREDE • Dokter Colette Moulaert, die bij het begin van de oorlog vijf jaar terug in Bagdad was • Dirk Adriansens, van Brussels Tribunal Internationaal Centrum, M. Lemmonnierlaan 171, 1000 Brussel
http://www.stopusa.be/ - info@Stopusa.be - 0486-25.77.02
Zaterdag 23 februari van 10 tot 17 uur
Interventies: militair én humanitair?
Een initiatief van het Vredesnetwerk
Gemeenschapscentrum De Markten - Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel
http://www.vrede.be/
Zondag 16 maart - Internationale Actiedag
Vijf jaar geweld in Irak: genoeg!
STOP oorlog en bezetting
Vrede in het Midden-Oosten nu
Sunday, 10 February 2008
Colombia: Betancourt binnenkort vrij?
De Colombiaanse senator Piedad Córdoba onderhandelde tot voor kort (samen met de Venezolaanse president Hugo Chavez) een humanitair akkoord onderhandelde tussen de Colombiaanse regering en de guerrillabeweging FARC. In gesprek met Radio France International verklaarde ze op 9 februari dat ex-presidentskandidate Ingrid Betancourt "binnen korte tijd" vrij zal komen. Ingrid Betancourt heeft de dubbele Frans-Colombiaanse nationaliteit, en werd in 2002 door de FARC gevangen genomen. Nu stelde senator Córdoba: "ik wil zeggen aan Frankrijk, en aan de internationale gemeenschap dat ze er zeker mogen van zijn dat Ingrid binnenkort vrij zal komen. Heel gauw zullen we haar kunnen omhelzen. We moeten wachten tot de zaken wat rustig worden om stappen te kunnen zetten."
Er is ook sprake van de vrijlating van drie parlementairen. Córdoba stelde dat hierbij samengewerkt wordt met het Internationale Rode Kruis. In tegenstelling tot de vorige operatie, waarbij twee gijzelaars vrijkwamen op 10 januari (na een mislukte poging op 31 december), moet dit nu een zeer discrete operatie worden. "Want de guerrilla vreest voor bombardementen door de regeringstroepen. Ook Hugo Chavez - die vandaag in open conflict is met zijn Colombiaanse collega Uribe - wil "zeer voorzichtig" zijn bij dit initiatief.
Senator Cordoba kloeg ook aan dat ze opnieuw doodsbedreigingen had ontvangen. O.a. de website Facebook zou daar een rol in spelen. "Dit schept een kader van straffeloosheid voor wie me wil vermoorden. Het is een moeilijke situatie, maar voor mij is het heel duidelijk dat de leiding hiervan bij de Colombiaanse regering ligt", voegde Córdoba toe.
Bogotá, 9 Feb. (EUROPA PRESS)
Commentaar:
Dit bericht lijkt misschien onbelangrijk, maar na de hele heisa rond de vrijlating van de eerste gijzelaars begin januari, lijkt de toestand verder te evolueren. Het gaat om een krachtmeting tussen rechts en links, tussen het VS-project en het Bolivariaanse project, tussen Uribe en Chavez. Aan de ene kant wil Uribe aantonen dat de enige manier om de FARC klein te krijgen erin bestaat te kapot te bombarderen, aan de andere kant wil Chavez aantonen dat het een politieke kracht is ("met een Bolivariaans project") waarmee onderhandeld moet en kan worden. Als de zaken evolueren zoals hier aangegeven, zal de krachtsverhouding tussen links en rechts in Colombia en in Latijns-Amerika verder evolueren in de goede richting.
Er is ook sprake van de vrijlating van drie parlementairen. Córdoba stelde dat hierbij samengewerkt wordt met het Internationale Rode Kruis. In tegenstelling tot de vorige operatie, waarbij twee gijzelaars vrijkwamen op 10 januari (na een mislukte poging op 31 december), moet dit nu een zeer discrete operatie worden. "Want de guerrilla vreest voor bombardementen door de regeringstroepen. Ook Hugo Chavez - die vandaag in open conflict is met zijn Colombiaanse collega Uribe - wil "zeer voorzichtig" zijn bij dit initiatief.
Senator Cordoba kloeg ook aan dat ze opnieuw doodsbedreigingen had ontvangen. O.a. de website Facebook zou daar een rol in spelen. "Dit schept een kader van straffeloosheid voor wie me wil vermoorden. Het is een moeilijke situatie, maar voor mij is het heel duidelijk dat de leiding hiervan bij de Colombiaanse regering ligt", voegde Córdoba toe.
Bogotá, 9 Feb. (EUROPA PRESS)
Commentaar:
Dit bericht lijkt misschien onbelangrijk, maar na de hele heisa rond de vrijlating van de eerste gijzelaars begin januari, lijkt de toestand verder te evolueren. Het gaat om een krachtmeting tussen rechts en links, tussen het VS-project en het Bolivariaanse project, tussen Uribe en Chavez. Aan de ene kant wil Uribe aantonen dat de enige manier om de FARC klein te krijgen erin bestaat te kapot te bombarderen, aan de andere kant wil Chavez aantonen dat het een politieke kracht is ("met een Bolivariaans project") waarmee onderhandeld moet en kan worden. Als de zaken evolueren zoals hier aangegeven, zal de krachtsverhouding tussen links en rechts in Colombia en in Latijns-Amerika verder evolueren in de goede richting.
Thursday, 7 February 2008
De Crem sleurt ons land mee de oorlog in: Belgische F-16’s naar Afghanistan
Minister van Defensie De Crem wil de Belgische militaire aanwezigheid in Afghanistan versterken. En hij wil dat ‘onze jongens’ effectief deelnemen aan gevechtsoperaties.
Momenteel zijn er al 368 Belgische soldaten actief in Afghanistan, vooral in de beveiliging van de luchthaven van Kaboel. Een al bij al rustige job. Maar onder druk van de Verenigde Staten en andere NAVO-landen heeft De Crem nu beslist om Belgische F16-vliegtuigen te sturen naar de oorlogszones van de Afghaanse provincie Uruzgan. Daar moeten ze luchtsteun verlenen aan de 1.665 Nederlandse gevechtssoldaten.
Die zijn daar zogenaamd om te helpen bij de wederopbouw. In feite zijn ze voortdurend betrokken bij zware gevechten tegen de taliban en andere opstandelingen. Op 12 januari kwamen nog een 20-jarige soldaat en een 22-jarige korporaal, tijdens een urenlang vuurgevecht, om in Deh Rawod. De teller staat nu op 14 Nederlandse doden1 op een totaal van 710 buitenlandse en 8.600 Afghaanse soldaten. Het aantal burgerdoden ligt rond de 3.500. Vorige zondag kwamen bij een NAVO-bombardement nog een tiental burgers om.
De Nederlandse vredesbeweging noemt de ‘missie Uruzgan’ compleet onverantwoord. Een mission impossible die niet te verantwoorden is tegenover de Nederlandse militairen of tegenover de Afghaanse bevolking. Maar de regering negeert stelselmatig alle rapporten die wijzen op het falen van de ISAF-missie en de groeiende onveiligheid in Afghanistan.Ook de Belgische vredesbeweging verzet zich al jaren tegen deelname aan de bezetting van Afghanistan. Als we de drie grote militaire interventies van de afgelopen jaren bekijken, Joegoslavië-Kosovo, Afghanistan en Irak, blijkt de argwaan tegen dat soort van gewelddadige ‘oplossingen’ meer dan gerechtvaardigd. Zonder politieke oplossing op het terrein dreigt een militaire interventie het leed alleen maar te vergroten.
De Crem spant België voor Amerikaanse kar
De VS manoeuvreren en complotteren al twintig jaar in Afghanistan. Eerst bewapenden ze de fundamentalistische milities tegen de Sovjet-Unie. Daarna steunden ze de taliban, ondanks groot protest van mensenrechtenorganisaties. De belangen van Unocal speelden daarin een centrale rol. De oliemultinational nodigde de taliban zelfs uit voor een luxueus verblijf in Texas.
Toen de taliban er maar niet in slaagden het versplinterde land te stabiliseren, veranderden de VS het geweer van schouder. De aanslagen van 11 september waren de gedroomde gelegenheid om een oorlog te beginnen die al lang voorheen beslist was.
De VS willen Afghanistan ook graag gebruiken als basis voor mogelijke acties tegen de buurlanden Rusland, Iran en China. Dankzij de oorlog tegen Irak hebben de VS militaire basissen in de Perzische Golf kunnen installeren. Dankzij de oorlog tegen Joegoslavië hebben ze zich binnengewerkt in Bosnië, Kosovo en Macedonië. Nu hopen ze ook in Georgië, Azerbeidzjan, Turkmenistan en Oezbekistan militair voet aan de grond te krijgen.
Maar de VS en de NAVO krijgen het steeds moeilijker om die strategie vol te houden. Bij gebrek aan een alternatief is er maar een uitweg: meer van hetzelfde.
1 De Standaard, 13 januari 2008
Info
Op 23 februari vindt in De Markten te Brussel de vierde vredesconferentie plaats rond het onderwerp: ‘Interventies: militair én humanitair? Met voorstelling van het boek van professor Jean Bricmont, Humanitaire interventies. Mensenrechten als excuus voor oorlog.
Momenteel zijn er al 368 Belgische soldaten actief in Afghanistan, vooral in de beveiliging van de luchthaven van Kaboel. Een al bij al rustige job. Maar onder druk van de Verenigde Staten en andere NAVO-landen heeft De Crem nu beslist om Belgische F16-vliegtuigen te sturen naar de oorlogszones van de Afghaanse provincie Uruzgan. Daar moeten ze luchtsteun verlenen aan de 1.665 Nederlandse gevechtssoldaten.
Die zijn daar zogenaamd om te helpen bij de wederopbouw. In feite zijn ze voortdurend betrokken bij zware gevechten tegen de taliban en andere opstandelingen. Op 12 januari kwamen nog een 20-jarige soldaat en een 22-jarige korporaal, tijdens een urenlang vuurgevecht, om in Deh Rawod. De teller staat nu op 14 Nederlandse doden1 op een totaal van 710 buitenlandse en 8.600 Afghaanse soldaten. Het aantal burgerdoden ligt rond de 3.500. Vorige zondag kwamen bij een NAVO-bombardement nog een tiental burgers om.
De Nederlandse vredesbeweging noemt de ‘missie Uruzgan’ compleet onverantwoord. Een mission impossible die niet te verantwoorden is tegenover de Nederlandse militairen of tegenover de Afghaanse bevolking. Maar de regering negeert stelselmatig alle rapporten die wijzen op het falen van de ISAF-missie en de groeiende onveiligheid in Afghanistan.Ook de Belgische vredesbeweging verzet zich al jaren tegen deelname aan de bezetting van Afghanistan. Als we de drie grote militaire interventies van de afgelopen jaren bekijken, Joegoslavië-Kosovo, Afghanistan en Irak, blijkt de argwaan tegen dat soort van gewelddadige ‘oplossingen’ meer dan gerechtvaardigd. Zonder politieke oplossing op het terrein dreigt een militaire interventie het leed alleen maar te vergroten.
De Crem spant België voor Amerikaanse kar
De VS manoeuvreren en complotteren al twintig jaar in Afghanistan. Eerst bewapenden ze de fundamentalistische milities tegen de Sovjet-Unie. Daarna steunden ze de taliban, ondanks groot protest van mensenrechtenorganisaties. De belangen van Unocal speelden daarin een centrale rol. De oliemultinational nodigde de taliban zelfs uit voor een luxueus verblijf in Texas.
Toen de taliban er maar niet in slaagden het versplinterde land te stabiliseren, veranderden de VS het geweer van schouder. De aanslagen van 11 september waren de gedroomde gelegenheid om een oorlog te beginnen die al lang voorheen beslist was.
De VS willen Afghanistan ook graag gebruiken als basis voor mogelijke acties tegen de buurlanden Rusland, Iran en China. Dankzij de oorlog tegen Irak hebben de VS militaire basissen in de Perzische Golf kunnen installeren. Dankzij de oorlog tegen Joegoslavië hebben ze zich binnengewerkt in Bosnië, Kosovo en Macedonië. Nu hopen ze ook in Georgië, Azerbeidzjan, Turkmenistan en Oezbekistan militair voet aan de grond te krijgen.
Maar de VS en de NAVO krijgen het steeds moeilijker om die strategie vol te houden. Bij gebrek aan een alternatief is er maar een uitweg: meer van hetzelfde.
1 De Standaard, 13 januari 2008
Info
Op 23 februari vindt in De Markten te Brussel de vierde vredesconferentie plaats rond het onderwerp: ‘Interventies: militair én humanitair? Met voorstelling van het boek van professor Jean Bricmont, Humanitaire interventies. Mensenrechten als excuus voor oorlog.
Tuesday, 5 February 2008
Interventie in Afghanistan: militair én humanitair?
Opiniestuk in De Morgen van dinsdag 5 februari 2008
De Belgische regering heeft beslist haar militaire aanwezigheid in Afghanistan te vergroten en wil voortaan ook rechtstreeks deelnemen aan gevechtsoperaties. F-16 vliegtuigen moeten luchtsteun verlenen aan de Nederlandse NAVO-troepen die opereren in oorlogszones.
Toen goed zeven jaar geleden de oorlog losbarste stuitte dat op verzet van de vredesbeweging, en dat om verschillende redenen. Met deze vergeldingsoorlog wilde de NAVO terreur beantwoorden met tegenterreur, want hoe noem je anders de grootschalige bombardementen waarvan ook de burgerbevolking het slachtoffer werd? We waarschuwden voor geweldsescalatie en stelden dat terrorisme niet met een oorlogsverklaring bestreden moest worden, maar door het wegnemen van de voedingsbodem ervan.
Verder probeerden we duidelijk te maken dat deze oorlog perfect paste binnen de geostrategische doelstellingen van Washington en bij uitbreiding de NAVO om de ontsluiting van de Centraal-Aziatische energiebronnen te controleren, ten koste van China en Rusland. Tenslotte waarschuwden we voor de effecten op vlak van bewapening en algemene militarisering. Terrorisme en schurkenstaten werden het ultieme argument om werk te maken van een vernieuw militair-industrieel complex. Daar is inmiddels ook bijgekomen dat de ambitie van de NAVO als mondiale ordehandhaver staat of valt met het slagen in Afghanistan. Dat verklaart het hardnekkig vasthouden aan dit niet te winnen conflict.
Het resultaat is inmiddels bekend. Op korte termijn stegen wereldwijd de militaire uitgaven en werd versneld werk gemaakt van een interventiecapaciteit, zowel binnen de NAVO als de EU. De defensie-industrie mocht zich verlekkeren op winstgevende contracten en zou intensief betrokken worden bij de werkgroep die het veiligheids- en defensieluik verzorgde van de Europese grondwet. Het ondertussen opgerichte Europese Defensie Agentschap verzekert nu verder de toekomst van de Europese wapenindustrie. De lidstaten van de EU hebben zich er in het nog te ratificeren Verdrag van Lissabon toe verbonden om hun bewapening op te voeren (art. 27 – 3). Niet onbelangrijk is dat de hele militaire EU-politiek zich inschrijft in de NAVO-strategie (art 27 – 7).
De Belgische beslissing om nu ook aan gevechtsoperaties deel te nemen in Afghanistan, was te verwachten. Niet alleen omdat België onder druk stond van andere NAVO-bondgenoten, maar ook vanuit het absurde geloof dat we met militaire slagkracht stabiliteit en orde kunnen scheppen in deze in chaos gedrenkte wereld. Dat het Belgische defensiebeleid zich door meer internationale ambities moest laten leiden, met inbegrip van risico-opdrachten, konden we al aflezen uit de partijprogramma’s van CD&V en MR. Nu we nog meer soldaten naar conflictgebieden zullen sturen, komt ongetwijfeld de volgende stap: de groei van het defensiebudget.
We kijken met stijgende verbazing hoe dit als vanzelfsprekend aan de bevolking wordt verkocht terwijl het politieke debat rond essentiële vragen er maar niet komt: Wat zijn de basisoorzaken van oorlog en geweld? Zijn militaire interventies wel productief? Vormt de westerse houding in de wereld wel een bijdrage tot orde en stabiliteit? En beschikken we (NAVO, EU) over de nodige legitimiteit om voor politieagent en ordehandhaver te spelen in de rest van de wereld?
Als we kijken naar het resultaat van de drie grote optredens van de afgelopen jaren (Servië-Kosovo, Afghanistan en Irak) dan zouden we toch gerust eens wat meer vraagtekens mogen plaatsen bij dat soort van robuuste militaire interventies. Zonder politieke oplossing op het terrein dreigt een militaire interventie het leed alleen maar te vergroten.
Veel valt te zeggen over ons geostrategische en economisch beleid. Als het er op aankomt, hollen we nog altijd onze belangen achterna. In strategische documenten van de VS en de EU heet het steevast dat de energiebevoorrading veiliggesteld moet worden. Het militaire geldt daarbij altijd als het ultieme breekijzer. Irak illustreert dat overtuigend, de fluwelen handschoen (en de enorme Westerse wapenverkopen) ten aanzien van Saoedi-Arabië evenzeer. Verder blijven onze regeringen een absoluut geloof hechten aan het neoliberale marktdogma, terwijl de onevenwichtige handelsrelaties van vandaag in tal van arme landen bijdragen tot de economische ontwrichting met alle gevolgen op vlak van veiligheid. Ons medeleven met de slachtoffers blijkt alvast niet uit de budgetten voor ontwikkelingssamenwerking die in de meeste Europese landen ondermaats blijven in vergelijking met wat in de jaren zestig en zeventig is beloofd.
Dat brengt ons bij de laatste vraag. Zou het echt kunnen dat we amper enkele decennia na een gruwelijke kolonisatieperiode ons plots laten inspireren door gevoelens van ethische bevlogenheid? We zwaaien nogal gemakkelijk met onze ‘superieure’ waarden van democratie en mensenrechten op het ogenblik dat met de zogenaamde ‘oorlog tegen de terreur’ martelpraktijken als een normale ondervragingstechniek worden beschouwd. Bij de ‘bevrijding’ van Irak en Afghanistan sneuvelden vele duizenden burgers onder westerse ‘humanitaire’ bommen. Sindsdien hebben onafhankelijke onderzoekers het over honderdduizenden doden in Irak.
Ook bij de wapenhandel vallen onze regeringen door de mand. De Europese gedragscode verhindert niet dat er massa’s wapens blijven gaan naar gevoelige gebieden. Onze politici ijveren zogezegd voor vrede in het Midden-Oosten terwijl Arabische autocratische regimes en atoommacht Israël tot de tanden toe bewapend worden. Aan de genocide in Rwanda gingen massale wapenleveringen uit Europa vooraf.
Er dringt zich een maatschappelijk debat op over ons veiligheids- en defensiebeleid, maar dan liefst een die uitgaat van het streven naar menselijke veiligheid voor iedereen en niet een die er a priori op gericht is ons militair imago in de buitenwereld op te poetsen.
Laat onze Minister van Defensie dus wat terughoudendheid aan de dag leggen vooraleer hij ‘onze jongens’ naar de oorlogszones van Afghanistan stuurt. Een laatste punt nog: Bij de Nederlandse collega’s die de Belgische militairen nu gaan ondersteunen, zijn al veertien soldaten gesneuveld.
Ludo De Brabander en Georges Spriet (Vrede vzw)
Pol De Vos (StopUSA)
Op 23 februari vindt in De Markten te Brussel de vierde vredesconferentie plaats rond het onderwerp: ‘Interventies: militair én humanitair? Daar stellen de organisatoren ook het boek voor van professor Jean Bricmont, ‘Humanitaire interventies. Mensenrechten als excuus voor oorlog’ (EPO)
De Belgische regering heeft beslist haar militaire aanwezigheid in Afghanistan te vergroten en wil voortaan ook rechtstreeks deelnemen aan gevechtsoperaties. F-16 vliegtuigen moeten luchtsteun verlenen aan de Nederlandse NAVO-troepen die opereren in oorlogszones.
Toen goed zeven jaar geleden de oorlog losbarste stuitte dat op verzet van de vredesbeweging, en dat om verschillende redenen. Met deze vergeldingsoorlog wilde de NAVO terreur beantwoorden met tegenterreur, want hoe noem je anders de grootschalige bombardementen waarvan ook de burgerbevolking het slachtoffer werd? We waarschuwden voor geweldsescalatie en stelden dat terrorisme niet met een oorlogsverklaring bestreden moest worden, maar door het wegnemen van de voedingsbodem ervan.
Verder probeerden we duidelijk te maken dat deze oorlog perfect paste binnen de geostrategische doelstellingen van Washington en bij uitbreiding de NAVO om de ontsluiting van de Centraal-Aziatische energiebronnen te controleren, ten koste van China en Rusland. Tenslotte waarschuwden we voor de effecten op vlak van bewapening en algemene militarisering. Terrorisme en schurkenstaten werden het ultieme argument om werk te maken van een vernieuw militair-industrieel complex. Daar is inmiddels ook bijgekomen dat de ambitie van de NAVO als mondiale ordehandhaver staat of valt met het slagen in Afghanistan. Dat verklaart het hardnekkig vasthouden aan dit niet te winnen conflict.
Het resultaat is inmiddels bekend. Op korte termijn stegen wereldwijd de militaire uitgaven en werd versneld werk gemaakt van een interventiecapaciteit, zowel binnen de NAVO als de EU. De defensie-industrie mocht zich verlekkeren op winstgevende contracten en zou intensief betrokken worden bij de werkgroep die het veiligheids- en defensieluik verzorgde van de Europese grondwet. Het ondertussen opgerichte Europese Defensie Agentschap verzekert nu verder de toekomst van de Europese wapenindustrie. De lidstaten van de EU hebben zich er in het nog te ratificeren Verdrag van Lissabon toe verbonden om hun bewapening op te voeren (art. 27 – 3). Niet onbelangrijk is dat de hele militaire EU-politiek zich inschrijft in de NAVO-strategie (art 27 – 7).
De Belgische beslissing om nu ook aan gevechtsoperaties deel te nemen in Afghanistan, was te verwachten. Niet alleen omdat België onder druk stond van andere NAVO-bondgenoten, maar ook vanuit het absurde geloof dat we met militaire slagkracht stabiliteit en orde kunnen scheppen in deze in chaos gedrenkte wereld. Dat het Belgische defensiebeleid zich door meer internationale ambities moest laten leiden, met inbegrip van risico-opdrachten, konden we al aflezen uit de partijprogramma’s van CD&V en MR. Nu we nog meer soldaten naar conflictgebieden zullen sturen, komt ongetwijfeld de volgende stap: de groei van het defensiebudget.
We kijken met stijgende verbazing hoe dit als vanzelfsprekend aan de bevolking wordt verkocht terwijl het politieke debat rond essentiële vragen er maar niet komt: Wat zijn de basisoorzaken van oorlog en geweld? Zijn militaire interventies wel productief? Vormt de westerse houding in de wereld wel een bijdrage tot orde en stabiliteit? En beschikken we (NAVO, EU) over de nodige legitimiteit om voor politieagent en ordehandhaver te spelen in de rest van de wereld?
Als we kijken naar het resultaat van de drie grote optredens van de afgelopen jaren (Servië-Kosovo, Afghanistan en Irak) dan zouden we toch gerust eens wat meer vraagtekens mogen plaatsen bij dat soort van robuuste militaire interventies. Zonder politieke oplossing op het terrein dreigt een militaire interventie het leed alleen maar te vergroten.
Veel valt te zeggen over ons geostrategische en economisch beleid. Als het er op aankomt, hollen we nog altijd onze belangen achterna. In strategische documenten van de VS en de EU heet het steevast dat de energiebevoorrading veiliggesteld moet worden. Het militaire geldt daarbij altijd als het ultieme breekijzer. Irak illustreert dat overtuigend, de fluwelen handschoen (en de enorme Westerse wapenverkopen) ten aanzien van Saoedi-Arabië evenzeer. Verder blijven onze regeringen een absoluut geloof hechten aan het neoliberale marktdogma, terwijl de onevenwichtige handelsrelaties van vandaag in tal van arme landen bijdragen tot de economische ontwrichting met alle gevolgen op vlak van veiligheid. Ons medeleven met de slachtoffers blijkt alvast niet uit de budgetten voor ontwikkelingssamenwerking die in de meeste Europese landen ondermaats blijven in vergelijking met wat in de jaren zestig en zeventig is beloofd.
Dat brengt ons bij de laatste vraag. Zou het echt kunnen dat we amper enkele decennia na een gruwelijke kolonisatieperiode ons plots laten inspireren door gevoelens van ethische bevlogenheid? We zwaaien nogal gemakkelijk met onze ‘superieure’ waarden van democratie en mensenrechten op het ogenblik dat met de zogenaamde ‘oorlog tegen de terreur’ martelpraktijken als een normale ondervragingstechniek worden beschouwd. Bij de ‘bevrijding’ van Irak en Afghanistan sneuvelden vele duizenden burgers onder westerse ‘humanitaire’ bommen. Sindsdien hebben onafhankelijke onderzoekers het over honderdduizenden doden in Irak.
Ook bij de wapenhandel vallen onze regeringen door de mand. De Europese gedragscode verhindert niet dat er massa’s wapens blijven gaan naar gevoelige gebieden. Onze politici ijveren zogezegd voor vrede in het Midden-Oosten terwijl Arabische autocratische regimes en atoommacht Israël tot de tanden toe bewapend worden. Aan de genocide in Rwanda gingen massale wapenleveringen uit Europa vooraf.
Er dringt zich een maatschappelijk debat op over ons veiligheids- en defensiebeleid, maar dan liefst een die uitgaat van het streven naar menselijke veiligheid voor iedereen en niet een die er a priori op gericht is ons militair imago in de buitenwereld op te poetsen.
Laat onze Minister van Defensie dus wat terughoudendheid aan de dag leggen vooraleer hij ‘onze jongens’ naar de oorlogszones van Afghanistan stuurt. Een laatste punt nog: Bij de Nederlandse collega’s die de Belgische militairen nu gaan ondersteunen, zijn al veertien soldaten gesneuveld.
Ludo De Brabander en Georges Spriet (Vrede vzw)
Pol De Vos (StopUSA)
Op 23 februari vindt in De Markten te Brussel de vierde vredesconferentie plaats rond het onderwerp: ‘Interventies: militair én humanitair? Daar stellen de organisatoren ook het boek voor van professor Jean Bricmont, ‘Humanitaire interventies. Mensenrechten als excuus voor oorlog’ (EPO)
Subscribe to:
Posts (Atom)
.jpg){kind=link}