"We zijn zo blij dat we weer vrij zijn"
Ik wil iedereen bedanken. Maar er blijven nog altijd kinderen achter in het gesloten centrum in Steenokkerzeel.” De 11-jarige Ecuadoraanse Angelica haalde in binnen- en buitenland de voorpagina’s.
We zijn 31 juli, Angelica en haar moeder zijn op vrije voeten, na een verschrikkelijke maand opsluiting.
30 juni. Arrestatie van Angelica en haar mama in Dilbeek op aangeven van een buurtbewoonster. Ze belt de politie. “Er zijn zigeuners in mijn straat”. Ze worden een nacht vastgehouden in het politiebureau van Dilbeek.
1 juli. Uitwijzingsbevel en opsluiting in gesloten centrum van Steenokkerzeel.
11 juli. De raadkamer beveelt de vrijlating wegens de psychologische problemen van Angelica. Het parket gaat in beroep. Angelica en Ana blijven opgesloten.
17 juli. Bezoek van president Correa van Ecuador aan Ana en Angelica in het gesloten centrum van Steenokkerzeel.
21 juli. Betoging voor het gesloten centrum voor de vrijlating van Angelica.
26 juli. Beroep van het parket tegen de vrijlating van Ana en Angelica. Het psychologisch rapport wordt niet eens bekeken.
27 juli. Bezoek van kinderrechtencommissaris Claude Lelièvre, samen met parlementsleden bij Ana en Angelica. Ze vragen de uitwijzing op te schorten.
29 juli. Betoging voor het gesloten centrum. Mevrouw Correa (Anne Malherbe) neemt deel aan de betoging en bezoekt Ana en Angelica.
30 juli om 7u. Uitwijzing naar Ecuador. Angelica en Ana worden om 7u ’s ochtends opgehaald en naar Zaventem vervoerd in afwachting van een vliegtuig om 18u30. Ana verzet zich op de vlieghaven, wordt geslagen, geboeid. Een dokter stelt de kwetsuren vast in aanwezigheid van een advocaat. Een laatste verzoek tot vrijlating wordt door de advocaten ingediend, op basis van doktersrapport en van de medische rapporten over Angelica.
30 juli 16u30. Angelica en Ana worden in een busje gestopt en naar Schiphol (luchthaven van Amsterdam) vervoerd om daar met een vliegtuig gerepatrieerd te worden.
30 juli 16u30. Bijeenkomst van sympathisanten op de luchthaven op na een oproep van de advocaten en de dokter.
30 juli 16u40. Vonnis van het kortgeding. De rechtbank beslist dat Angelica en Ana moeten worden vrijgelaten, op basis van artikel 3 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens. Het busje naar Schiphol moet rechtsomkeer maken. De Dienst Vreemdelingenzaken tekent verzet aan.
30 juli 20u30. Angelica valt in Sint-Joost in de armen van haar papa. “Ik ben terug vrij!”
Riet Dhont
“Geen enkel kind hoort thuis in een gesloten centrum"
De arrestatie van Angelica geeft een beeld van het lot van de kinderen in de gesloten centra. Officiële rapporten spreken van psychologische kindermishandeling.
Er bestaan in België 6 gesloten centra. In drie daarvan zitten gezinnen: in het centrum 127 en 127bis in Steenokkerzeel en in het centrum van Merksplas. Angelica zat in 127bis: een gebouwencomplex omringd met hekwerk en prikkeldraad.
In 1999 werd na een verzoek van een Libanese familie op last van een rechter al een verslag opgemaakt door psychologen, kinderpsychiaters en sociale assistenten. Dat verslag sprak al van “psychologische kindermishandeling, die het directe gevolg is van de structuur zelf (van het gesloten centrum) en zijn werkingsmethoden.”Het verslag onderstreept dat “dit waarschijnlijk geldt voor alle kinderen die in dezelfde omstandigheden moeten leven".
Als gevolg van dit verslag werd besloten de opsluitingsvoorwaarden te verbeteren en het centrum van Steenokkerzeel herin te richten. Dat is nooit gebeurd.
Na de affaire Angelica maakte kindercommissaris Claude Lelièvre een nieuw verslag op. Over de kamers schrijft hij: “In vergelijking met mijn vorige bezoek lijken de kamers alsmaar meer op cellen van gevangenen in een gevangenisomgeving (graffiti, stank, slechte staat). De algemene netheid vermindert. Er is geen enkele intimiteit in de kamers.”
Hij besluit: ”Sinds 2005 lijken de opsluitingsomstandigheden verslechterd. Ik blijf erbij dat het centrum 127bis geen geschikte plaats is voor het welzijn en de goede ontwikkeling van een kind, en dat daar geen enkel kind thuishoort".
De nieuwe regering-Leterme zou overwegen aangepaste centra te bouwen, met een maximaal verblijf van twee weken. Dergelijke beloften zijn ook al gemaakt in 1999. Moeilijk te geloven dat ze nu wel worden gehouden. En trouwens, hoe doe je dat, een gevangenis ‘aanpassen’ voor kinderen? Hoe maak je opsluiting dragelijk? In de psychologische verslagen over opgesloten kinderen lees je dat ze totaal niet begrijpen hoe hun gedrag of dat van hun ouders opsluiting verdient. En zo is het ook: niets in hun gedrag verantwoordt dat zij van hun vrijheid beroofd worden of hun ouders bestraft. De gesloten centra moeten verdwijnen. En er moet een verbod komen op het opsluiten van kinderen
Interview - Selma Benkhelifa, advocate van Angelica
“Een regularisatie aanvragen is in een loterij spelen”
“Waarom heeft de mama van Angelica nooit een regularisatieaanvraag ingediend? Ze waren toch al drie jaar in België”. Een antwoord van advocate Selma Benkhelifa.
Selma Benkhelifa. Je mag asiel en regularisatie niet doorheen halen. Asiel is een bescherming voor wie zijn land ontvlucht omdat hij politiek vervolgd wordt. Wie vlucht voor armoede, kan alleen hopen dat een regularisatie hem uit de clandestiniteit haalt. Maar de huidige regularisatie is een loterij. Sommigen dienen een aanvraag in, terwijl hun kans bijna nul is, anderen aarzelen…
Zijn er dan helemaal geen regels?
Selma Benkhelifa. De wet zegt dat je een aanvraag kan indienen in “uitzonderlijke omstandigheden”. Het criterium is zo vaag dat willekeur onvermijdelijk is: een gezin krijgt een regularisatie omdat de ambtenaar die het dossier behandelt vindt dat de integratie een ‘uitzonderlijke omstandigheid’ is, een ander even geïntegreerd gezin krijgt een negatieve beslissing. En niemand weet uit te leggen waarom.
Waarom hebben ze het toch niet geprobeerd?
Selma Benkhelifa. Als je een aanvraag indient, maak je ook je adres bekend bij de politie. Nogal wiedes dat zoiets een mens zonder papieren afschrikt.
Wat is het alternatief voor deze loterij?
Selma Benkhelifa. Een wet die duidelijke en duurzame criteria vastlegt, zodat mensen als de moeder van Angelica hun dossiers kunnen indienen ook al weten ze dat ze geen kans maken om papieren te krijgen. De UDEP (organisatie van mensen zonder papieren) heeft, met de hulp van parlementsleden een wetsvoorstel in die zin ingediend. Dat wil ook redelijke termijnen vastleggen en komaf maken met de huidige toestand. De papa van Angelica bijvoorbeeld, heeft in 2002 al een regularisatieaanvraag ingediend en wacht nog altijd op antwoord.
Wat brengt de toekomst voor Ana en Angelica?
Selma Benkhelifa. Hun toekomst in België is heel onzeker. Het proces begint op 16 september. De enige oplossing is een immigratie- en regularisatiebeleid dat rekening houdt met het feit dat duizenden mensen zonder papieren in het land wonen en werken. Een echte en duurzame regularisatiewet moet mogelijk maken dat ze legaal kunnen werken.Gaan de plannen van de regering-Leterme in die richting?Selma Benkhelifa. Helemaal niet. Volgens de nota van Leterme is een geval als dat van Ana en Angelcia automatisch uitgesloten. Willekeur blijft de enige regel.
“Die advocaten zijn idealisten, geen aasgieren”
Robert De Baerdemaeker, de stafhouder van Brussel reageerde op de beschuldigingen van een politieagent die de advocaten van Angelica verweten had te werken als ‘aasgieren’. De advocaten maken deel uit van Progress Lawyers Network (PLN).“Ik ken het kantoor dat zich met deze zaak bezighoudt heel goed. Het zijn jonge idealisten die uitstekend werk afleveren. De procedures die mensen zonder papieren doormaken, zijn complex en vereisen dikwijls een snelle reactie, zelfs een dag-en-nachtpermanentie. Hun werk woardt bovendien maar zelden op zijn waarde beloond ean meestal maar betaald door Rechtshulp.”Ivo Flachet, advocaat van PLN vatte dit in de krant De Morgen kernachtig samen: “Tot mensenrechten heiliger worden dan eigendomsrechten, die oneliner vat uitstekend samen waar wij voor staan.” En hij voegde eraan toe: “Wie het voor het geld doet, moet maar advocaat worden bij een bureau dat gigantische erelonen vangt om ervoor te zorgen dat werkgevers geen ontslagvergoedingen moeten betalen.”
Ecuador - Economische crisis bracht 70% van bevolking in armoede
Al een op de vijf Ecuadoranen geëmigreerd
"Ik begrijp niet dat ze hier kinderen opsluiten", reageerde Anne Malherbe,
de echtgenote van de president van Ecuador. "Ik woon daar, ik zie de omvang
van de problemen".
Van de dik 15 miljoen Ecuadoranen woonden er eind 2005 zowat 3 miljoen in
het buitenland. 28% van hen migreerde in 1998 en 1999, 40% in 2000. Tussen 1998
en 1999 daalde de productie met bijna een derde. Alleen al in 1999 sloten 150.000
bedrijfjes hun deuren. De officiële werkloosheid lag in 1999 liefst 2,3 keer
hoger dan in 1990. Drie op de vijf werknemers heeft maar een precaire en onzekere
deeltijdse baan. Hierdoor steeg het aantal armen van 4 miljoen: van 33 tot 70%
in 5 jaren tijd.1
Emigratie was voor velen een noodgedwongen vlucht uit de armoede. Bovendien
biedt het een oplossing voor de familieleden die achterbleven. Een vierde van
de bevolking ontvangt financiële hulp van familieleden in het buitenland.2
Evenveel als alle exportinkomsten van het land, olie-uitvoer niet meegerekend.
Hoe de Europese Unie de armoede in Ecuador verergert
Moeten wij de miserie van de wereld opvangen?” zeggen sommigen. Natuurlijk
niet. Maar onze politici bepleiten in landen als Ecuador een politiek die de
wenkbrouwen doet fronsen. Sinds enkele maanden onderhandelt de Europese Unie
een Associatieverdrag met de Andes Gemeenschap. Van deze Comunidad Andina maken,
naast Ecuador ook Bolivia, Peru en Colombia deel uit.3
Het verdrag moet de ‘wederzijdse’ vrijhandel versterken en alle belemmeringen
voor Europese multinationals binnen een termijn van «ten hoogste 10 jaar» wegwerken.
Dit betekent vooral dat Europese multinationals vrij in Ecuador kunnen investeren
en bijvoorbeeld overheidsaanbestedingen binnen rijven. De Ecuadoraanse regering
mag dan geen hulp meer geven aan staatsondernemingen of aan de nationale industrie.
Ook wil de Europese Unie een privatisering van de openbare diensten van Ecuador.
Drinkwater, energie en transport worden hierbij expliciet vermeld. Deze diensten
zullen hierdoor sterk in prijs stijgen en nog minder toegankelijk worden voor
de verarmde bevolking. Als het land dergelijke vrijhandel weigert, riskeert
het een moeilijkere toegang tot de Europese markt voor haar landbouwproducten.
Deze Europese vrijhandelsakkoorden moeten niet onderdoen voor de agressieve
pogingen van de Verenigde Staten om via het «Vrijhandelsakkoord voor de Amerika’s»
(FTAA of ALCA) heel Latijns-Amerika economisch te herkoloniseren.
Is het niet precies dat soort politiek, een dada van onze minister De
Gucht, die de armoede verbreidt? En nieuwe emigraties veroorzaakt ?
Pol De Vos
1 Nicole Pérez y Paola Moreno. Causas y effectos de la migración en el Ecuador. El impacto de las remesas. Servicio Jesuita a Migrantes de Ecuador (SJM). Oktober 2005
2 Idem
3 Thomas Fritz, FDCL, 16 mei 2007
Hoe Ecuador vandaag de armoede wil stoppen
Einde de jaren ’90 maakte Ecuador een zware crisis door. Volksprotest leidde in 2006 tot de verkiezing van president Correa.
De crisis was het gevolg van de vrijhandelspolitiek die in de jaren ‘90 was gevoerd. De Ecuadoranen willen drastische veranderingen. In januari 2000 kondigt president Jamil Mahuad aan dat hij de Ecuadoraanse munt, de sucre, wil vervangen door de dollar. Een volksopstand breekt uit, en Mahuad wordt afgezet. Maar de dollarisering komt er toch, met steun van het IMF (Internationaal Muntfonds, een financiële instelling gedomineerd door de Verenigde Staten en de Europese Unie). In januari 2001 komt de bevolking opnieuw in opstand. Het beleid verandert niet. In 2005 moet ook president Lucio Gutierrez de duimen leggen voor een algemene opstand van de bevolking.
In november 2006 wordt Correa tot president gekozen, op basis van een programma van radicale hervormingen. Hij profileert zich als een voorstander van de Bolivariaanse revolutie in Venezuela. In de voetsporen van de Venezuelaanse Hugo Chávez werkt Correa nu aan een nieuwe grondwet voor Ecuador. Die moet de basis leggen voor radicale economische en sociale veranderingen, zoals in Venezuela en Bolivia. Rafael Correa wil samenwerken in het kader van de ALBA, het Bolivariaans alternatief voor de Amerika’s dat Hugo Chávez en Fidel Castro lanceerden. Terwijl de VS en Europa meer vrijhandel willen, streeft de ALBA naar de samenwerking tussen de landen van de regio’s, de verdeling van de natuurlijke rijkdommen (zoals petroleum en gas), de ontwikkeling van een sociale politiek (bijvoorbeeld alfabetisering of het uitsturen van Cubaanse dokters).
Hiermee wil Correa de armoede in zijn land wegwerken. Dat is de enige mogelijkheid om de emigratie uit Ecuador te stoppen. België gaf in 2006 19 miljoen dollar ontwikkelingshulp aan Ecuador. Als buitenlandminister De Gucht echt resultaat wil boeken, moet hij de politiek van Correa steunen en het gevecht aangaan met de Europese plannen, niet met Angelica en haar lotgenoten.
Publication list - PUBLIC HEALTH
De Vos P, García A, Alvarez A, Rodríguez A, Bonet M, Van der Stuyft P (2012) Public health services, an essential determinant of health during crisis. Lessons from Cuba, 1989-2000. Trop. Med. Int. Health 17: 469-479.
De Ceukelaire W, De Vos P, Criel B (2011) Political will for better health, a bottom-up process. Trpo. Med. Int. Health 16: 1185-1189.
De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodríguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Comprehensive participatory planning and evaluation (CPPE). Social Medicine 6(2): 106-117.
De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodriguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Planificación y evaluación participativa e integral (PEPI). Medicina Social 6(2): 120-133.
De Vos P (2010) Strengthening public health systems: an analysis of global trends and counter-praxis in Cuba. Dissertation - PhD in Medical Sciences. Ghent University, 29th of November 2010.
Londoño E, Dario-Gómez R, De Vos P (2010) Colombia’s health reform: false debates, real imperatives. Lancet 375: 803.
De Vos P, Orduñez-García P, Santos-Peña M, Van der Stuyft P (2010) Public hospital management in times of crisis: lessons learned from Cienfuegos, Cuba (1996-2008). Health Policy 96, 64-71. [DOI: 10.1016/j.healthpol.2010.01.005]
(Also in MEDICC Review 2010 12(2): 37-43.)
Van Olmen J, Criel B, Devadasan N, Pariyo G, De Vos Pol, Van Damme W, Van Dormael M, Marchal B, Kegels G (2010) Primary Health Care in the 21st century: primary care providers and people's empowerment [editorial]. Trop. Med. Int. Health 15: 386-390.
De Vos P, Van der Stuyft P (2009) The right to health in times of economic crisis: Cuba’s way. Lancet 374, 1575-1576.
De Vos P, De Ceukelaire W, Malaise G, Pérez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Health through people’s empowerment: a rights-based approach to participation. Health and Human Rights 11(1):23-35.
De Vos P, Malaise G, De Ceukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participation and empowerment in Primary Health Care: from Alma Ata to the era of Globalization. Social Medicine 4(2), 121-127. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/socialmedicine/article/view/269/633.
De Vos P, Malaise G, DeCeukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participación y empoderamiento en la atención primaria en salud: desde Alma Ata hasta la era de la globalización. Medicina Social 4(2); 127-134. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/medicinasocial/article/view/314/651.
Perez D, Lefèvre P, Romero MI, Sanchez L, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Augmenting frameworks for appraising practices of community-based health interventions. Health Policy and Planning 24(5): 335-341. (DOI:10.1093/heapol/czp028)
De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Social movements are key towards universal health coverage. Lancet 374:1888.
De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Governments, civil society, and social determinants of health. Lancet 373, 298-299.
De Vos P (2009) Las nuevas oportunidades para América Latina. p 161-175. In: Barten F, Rovere M, Espinoza E (eds). Salud Para Todos. Una Meta Posible. Pueblos Movilizados y Gobiernos Comprometidos en un Nuevo Contexto Global. Buenos Aires, IIED – América Latina Publicaciones 2009. [http://www.iied-al.org.ar/Libro%20Salud%20para%20todos.pdf]. [ISBN: 978-987-22370-5-9]
Soors W, De Vos P, Criel B (2009) Sociale Zekerheid is geen 'vraatzuchtig monstertje'. De Standaard, 14 augustus.
De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Commentary: Cuba's health system: challenges ahead. Health Policy and Planning 2008;23:288-290.
De Vos P et al. Uses of first line emergency services in Cuba. Health Policy 2008; 85(1):94-104.
De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Cuba’s international cooperation in health: an overview. International Journal of Health Services 2007; 37(4):761-776.
Van der Stuyft P, De Vos P. The USA and “Cuban doctors working abroad”. Lancet 2007; 369:2160 (30th June).
De Vos P, Barroso I, Rodriguez A, Bonet M, Van der Stuyft P. The functioning of the Cuban home hospitalization programme: a descriptive analysis. BMC Health Services Research 2007, 7:76.
Barroso Utra IM, García Fariñas A, Rodríguez Salvá A, De Vos P, Bonet Gorbea M, Van Der Stuyft P. El ingreso en el hogar y su costo directo en Cuba. Rev Panam Salud Publica. 2007; 21(2/3):85-95.
De Vos P. Cuba's delayed transition needs (Letter). Lancet 2006; 368:1324 (14th October).
De Vos P, De Ceukelaire W and Van der Stuyft P. Colombia and Cuba: contrasting models in Latin-American health sector reform. Trop Med Int Health 2006; 11(10): 1604-1612.
De Vos P and Van der Stuyft P. Cuba's international cooperative efforts in health (Letter). BMJ 2006;333:603 (16 September).
De Vos, P. Cuba's international cooperation efforts in health. (e-mail letter) BMJ 2006; 333. 2nd of September. (bmj.bmjjournals.com/cgi/eletters/333/7566/464)
De Vos, P. Health Report on Cuba. "No One Left Abandoned": Cuba's National Health System Since the 1959 Revolution. International Journal of Health Servicies 2005; 35(1): 189-207.
De Vos, P., Murlá, P., Rodriguez, A., Bonet, M., Más, P., Van der Stuyft, P. Shifting the demand for emergency care in Cuba's health system. Social Science & Medicine 2005; (60)3: 609-616.
De Vos, P., Bonet, M., Van der Stuyft, P. Health and human rights in Cuba (LETTER). Lancet 2004; 364: 2177-2178.
De Vos, P., Dewitte, H., and Van der Stuyft, P. Unhealthy European Health Policy. International Journal of Health Services 2004; 34(2): 255–269.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos P. Crise économique et soins de santé à Cuba. Lett RIAC 2000; juin: 24-26.
De Vos P. Economic crisis and health care in Cuba. INFI Newsl 2000; June: 24-26.
Van der Stuyft P & De Vos P. Nicaragua's debt burden: a permanent hurricane (LETTER). Lancet 1996; 352, 2024.
Van der Stuyft P, De Vos P & Hilderbrand K. USA ans shortage of food and medicine in Cuba(LETTER). Lancet 1997; 349, 363.
Criel B, De Vos P, Van Lerberghe W & Van der Stuyft P. Community financing or cost recovery: empowerment or social dumping?(EDITORIAL). Tropical Medicine and International Health 1997; 1, 281-282.
Porignon D, De Vos P, Hennart P Problématique du secteur santé au Zaïre. 1994. ULB Brussel en ITG Antwerpen.
De Vos P. The role of the general practitioner at the first line health services in Rivas, Nicaragua. Thesis Masters’ of Public Health 1992; ITM Antwerp.
Castillo L, Wesseling C, Aguilar H, Castillo C, De Vos P. Uso e impacto de los plaguicidas en tres países centroamericanos. Estudios Sociales Centroamericanos (Costa Rica) 1989; 49, 119-139.
De Ceukelaire W, De Vos P, Criel B (2011) Political will for better health, a bottom-up process. Trpo. Med. Int. Health 16: 1185-1189.
De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodríguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Comprehensive participatory planning and evaluation (CPPE). Social Medicine 6(2): 106-117.
De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodriguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Planificación y evaluación participativa e integral (PEPI). Medicina Social 6(2): 120-133.
De Vos P (2010) Strengthening public health systems: an analysis of global trends and counter-praxis in Cuba. Dissertation - PhD in Medical Sciences. Ghent University, 29th of November 2010.
Londoño E, Dario-Gómez R, De Vos P (2010) Colombia’s health reform: false debates, real imperatives. Lancet 375: 803.
De Vos P, Orduñez-García P, Santos-Peña M, Van der Stuyft P (2010) Public hospital management in times of crisis: lessons learned from Cienfuegos, Cuba (1996-2008). Health Policy 96, 64-71. [DOI: 10.1016/j.healthpol.2010.01.005]
(Also in MEDICC Review 2010 12(2): 37-43.)
Van Olmen J, Criel B, Devadasan N, Pariyo G, De Vos Pol, Van Damme W, Van Dormael M, Marchal B, Kegels G (2010) Primary Health Care in the 21st century: primary care providers and people's empowerment [editorial]. Trop. Med. Int. Health 15: 386-390.
De Vos P, Van der Stuyft P (2009) The right to health in times of economic crisis: Cuba’s way. Lancet 374, 1575-1576.
De Vos P, De Ceukelaire W, Malaise G, Pérez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Health through people’s empowerment: a rights-based approach to participation. Health and Human Rights 11(1):23-35.
De Vos P, Malaise G, De Ceukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participation and empowerment in Primary Health Care: from Alma Ata to the era of Globalization. Social Medicine 4(2), 121-127. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/socialmedicine/article/view/269/633.
De Vos P, Malaise G, DeCeukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participación y empoderamiento en la atención primaria en salud: desde Alma Ata hasta la era de la globalización. Medicina Social 4(2); 127-134. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/medicinasocial/article/view/314/651.
Perez D, Lefèvre P, Romero MI, Sanchez L, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Augmenting frameworks for appraising practices of community-based health interventions. Health Policy and Planning 24(5): 335-341. (DOI:10.1093/heapol/czp028)
De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Social movements are key towards universal health coverage. Lancet 374:1888.
De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Governments, civil society, and social determinants of health. Lancet 373, 298-299.
De Vos P (2009) Las nuevas oportunidades para América Latina. p 161-175. In: Barten F, Rovere M, Espinoza E (eds). Salud Para Todos. Una Meta Posible. Pueblos Movilizados y Gobiernos Comprometidos en un Nuevo Contexto Global. Buenos Aires, IIED – América Latina Publicaciones 2009. [http://www.iied-al.org.ar/Libro%20Salud%20para%20todos.pdf]. [ISBN: 978-987-22370-5-9]
Soors W, De Vos P, Criel B (2009) Sociale Zekerheid is geen 'vraatzuchtig monstertje'. De Standaard, 14 augustus.
De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Commentary: Cuba's health system: challenges ahead. Health Policy and Planning 2008;23:288-290.
De Vos P et al. Uses of first line emergency services in Cuba. Health Policy 2008; 85(1):94-104.
De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Cuba’s international cooperation in health: an overview. International Journal of Health Services 2007; 37(4):761-776.
Van der Stuyft P, De Vos P. The USA and “Cuban doctors working abroad”. Lancet 2007; 369:2160 (30th June).
De Vos P, Barroso I, Rodriguez A, Bonet M, Van der Stuyft P. The functioning of the Cuban home hospitalization programme: a descriptive analysis. BMC Health Services Research 2007, 7:76.
Barroso Utra IM, García Fariñas A, Rodríguez Salvá A, De Vos P, Bonet Gorbea M, Van Der Stuyft P. El ingreso en el hogar y su costo directo en Cuba. Rev Panam Salud Publica. 2007; 21(2/3):85-95.
De Vos P. Cuba's delayed transition needs (Letter). Lancet 2006; 368:1324 (14th October).
De Vos P, De Ceukelaire W and Van der Stuyft P. Colombia and Cuba: contrasting models in Latin-American health sector reform. Trop Med Int Health 2006; 11(10): 1604-1612.
De Vos P and Van der Stuyft P. Cuba's international cooperative efforts in health (Letter). BMJ 2006;333:603 (16 September).
De Vos, P. Cuba's international cooperation efforts in health. (e-mail letter) BMJ 2006; 333. 2nd of September. (bmj.bmjjournals.com/cgi/eletters/333/7566/464)
De Vos, P. Health Report on Cuba. "No One Left Abandoned": Cuba's National Health System Since the 1959 Revolution. International Journal of Health Servicies 2005; 35(1): 189-207.
De Vos, P., Murlá, P., Rodriguez, A., Bonet, M., Más, P., Van der Stuyft, P. Shifting the demand for emergency care in Cuba's health system. Social Science & Medicine 2005; (60)3: 609-616.
De Vos, P., Bonet, M., Van der Stuyft, P. Health and human rights in Cuba (LETTER). Lancet 2004; 364: 2177-2178.
De Vos, P., Dewitte, H., and Van der Stuyft, P. Unhealthy European Health Policy. International Journal of Health Services 2004; 34(2): 255–269.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos P. Crise économique et soins de santé à Cuba. Lett RIAC 2000; juin: 24-26.
De Vos P. Economic crisis and health care in Cuba. INFI Newsl 2000; June: 24-26.
Van der Stuyft P & De Vos P. Nicaragua's debt burden: a permanent hurricane (LETTER). Lancet 1996; 352, 2024.
Van der Stuyft P, De Vos P & Hilderbrand K. USA ans shortage of food and medicine in Cuba(LETTER). Lancet 1997; 349, 363.
Criel B, De Vos P, Van Lerberghe W & Van der Stuyft P. Community financing or cost recovery: empowerment or social dumping?(EDITORIAL). Tropical Medicine and International Health 1997; 1, 281-282.
Porignon D, De Vos P, Hennart P Problématique du secteur santé au Zaïre. 1994. ULB Brussel en ITG Antwerpen.
De Vos P. The role of the general practitioner at the first line health services in Rivas, Nicaragua. Thesis Masters’ of Public Health 1992; ITM Antwerp.
Castillo L, Wesseling C, Aguilar H, Castillo C, De Vos P. Uso e impacto de los plaguicidas en tres países centroamericanos. Estudios Sociales Centroamericanos (Costa Rica) 1989; 49, 119-139.
Publicaties in Cubaanse medische tijdschriften
Álvares Pérez AG, Alegret Rodríguez M, Gonzálvez IPL, Leyva León Á, Rodríguez Salvá A, Bonet Gorbea M, et al. Diferenciales de salud y una aproximación mediante el empleo dell coeficiente de Gini y el índice de concentración en las provincias cubanas, 2002-2008. Rev Cubana Hig Epidemiol 2011;49(2):202-17.
Ferrer Ferrer L, Bonet Gorbea M, Alfonso Sagué K, Guerra Chang M, García Fariñas A, De Vos P. Evaluación del proceso de intervenciones comunitarias para la prevención y control de los factores de riesgo y enfermedades no transmisibles (2003-2005). Rev Cubana Hig Epidemiol 2011;49(1):33-46.
Jova-Morel R, Rodríguez-Salvá A, Piñera AD, Acosta SB, Lorenzo IS, De Vos P, et al. Modelos de atención a pacientes con enfermedades crónicas no transmisibles en Cuba y el mundo. MEDISAN 2011;15(11):1609-20.
Sosa I, Rodriguez A, Abreu I, Guerra M, Lefèvre P, De Vos P (2011)Percepción sobre el análisis de situación de salud en un Consejo Popular de Centro Habana. Rev Cubana Hig Epidemiol 49(3): 183-190.
Rodriguez A, Alvarez A, Sosa I, De Vos P, Bonet M, Van der Stuyft P (2010) Rev. Cubana Hig. Epidemiol. 48(2): 177-196.
Alvarez A, Fariñas A, Rodriguez A, Bonet M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de salud. Rev. Cubana Hig. Epidemiología 47(1).
Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Algunas evidencias cualitativas acerca de la determinación de la salud en Cuba (1989 a 2000). [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología. 47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie02109.htm]
Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de la salud [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología.47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie06109.htm]
Van der Stuyft P, De Vos P (2008) La relación entre los niveles de atención constituye un determinante clave de la salud [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 (4) , 1-9 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol34_4_08/spu14408.htm]
García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Marine-Alonso M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Gastos asumidos por la familia durante el ingreso en el hogar [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 [http://scieloprueba.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000200007&lng=es&nrm=iso].
Alvarez Pérez AG, García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, Bonet Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) La regionalización de los servicios de salud como una estrategía de reorganización sanitaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 46, 1-12 [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol46_1_08/hie07108.htm].
García Fariñas A, Barroso Utra IM, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2008) Costos directos del ingreso en el hogar en Cuba [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 34, 1-8 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000100014&lng=es&nrm=iso].
García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Ingreso en el hogar: empleo de medicamentos y sus efectos económicos [electronic only]. Revista Cubana de Farmacia 34, 1-8 [http://bvs.sld.cu/revistas/far/vol42_1_08/far09108.htm].
García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Jova Morel R, Bonet Gorbea M, García Roche R, Van der Stuyft P (2006) Costos del subsistema de urgencias en la atención primaria de salud en Cuba, 1999-2000 [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 32, 1-6 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol32_1_06/spusu106.htm].
Rodriguez Salvá A, Díaz Socarrás AJ, Ibarra Sala AM, De Vos P, Mariné Alonso M, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2006) El trabajo en equipo en consultorios médicos compartidos: opción a desarrollar en la atención primaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 44 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1561-30032006000100005&lng=es&nrm=iso&tlng=es
Ferrer Ferrer L, Bonet Gorbea M, Alfonso Sagué K, Guerra Chang M, García Fariñas A, De Vos P. Evaluación del proceso de intervenciones comunitarias para la prevención y control de los factores de riesgo y enfermedades no transmisibles (2003-2005). Rev Cubana Hig Epidemiol 2011;49(1):33-46.
Jova-Morel R, Rodríguez-Salvá A, Piñera AD, Acosta SB, Lorenzo IS, De Vos P, et al. Modelos de atención a pacientes con enfermedades crónicas no transmisibles en Cuba y el mundo. MEDISAN 2011;15(11):1609-20.
Sosa I, Rodriguez A, Abreu I, Guerra M, Lefèvre P, De Vos P (2011)Percepción sobre el análisis de situación de salud en un Consejo Popular de Centro Habana. Rev Cubana Hig Epidemiol 49(3): 183-190.
Rodriguez A, Alvarez A, Sosa I, De Vos P, Bonet M, Van der Stuyft P (2010) Rev. Cubana Hig. Epidemiol. 48(2): 177-196.
Alvarez A, Fariñas A, Rodriguez A, Bonet M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de salud. Rev. Cubana Hig. Epidemiología 47(1).
Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Algunas evidencias cualitativas acerca de la determinación de la salud en Cuba (1989 a 2000). [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología. 47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie02109.htm]
Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de la salud [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología.47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie06109.htm]
Van der Stuyft P, De Vos P (2008) La relación entre los niveles de atención constituye un determinante clave de la salud [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 (4) , 1-9 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol34_4_08/spu14408.htm]
García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Marine-Alonso M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Gastos asumidos por la familia durante el ingreso en el hogar [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 [http://scieloprueba.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000200007&lng=es&nrm=iso].
Alvarez Pérez AG, García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, Bonet Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) La regionalización de los servicios de salud como una estrategía de reorganización sanitaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 46, 1-12 [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol46_1_08/hie07108.htm].
García Fariñas A, Barroso Utra IM, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2008) Costos directos del ingreso en el hogar en Cuba [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 34, 1-8 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000100014&lng=es&nrm=iso].
García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Ingreso en el hogar: empleo de medicamentos y sus efectos económicos [electronic only]. Revista Cubana de Farmacia 34, 1-8 [http://bvs.sld.cu/revistas/far/vol42_1_08/far09108.htm].
García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Jova Morel R, Bonet Gorbea M, García Roche R, Van der Stuyft P (2006) Costos del subsistema de urgencias en la atención primaria de salud en Cuba, 1999-2000 [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 32, 1-6 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol32_1_06/spusu106.htm].
Rodriguez Salvá A, Díaz Socarrás AJ, Ibarra Sala AM, De Vos P, Mariné Alonso M, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2006) El trabajo en equipo en consultorios médicos compartidos: opción a desarrollar en la atención primaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 44 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1561-30032006000100005&lng=es&nrm=iso&tlng=es
Publicatielijst - Europa - Internationaal - Vrede
De Vos P, Houben H. Is demondialisering het nieuwe grote linkse alternatief? Marxistische Studies 99, IMAST, Brussel, 2012.
Cottenier J, De Vos P. Welke strategie tegenover “de stille staatsgreep van BusinessEurope”? Marxistische Studies 98, IMAST, Brussel, 2012.
De Vos P. De Verenigde Socialistische Partij van Venezuela - PSUV. Marxistische Studies 88. IMAST, Brussel, 2009.
De Vos P. Le Parti Socialiste Unifié du Venezuela PSUV. Etudes Marxistes 88. IMAST, Bruxelles, 2009.
De Vos P. Venezuela en het socialisme van de 21e eeuw. Marxistische Studies 87. IMAST, Brussel, 2009, p 81-94.
De Vos P (2009) Le Venezuela et le socialisme du 21ième siècle. Etudes Marxistes 87. IMAST, Bruxelles, 2009.
De Vos, P. Venezuela : Anti-imperialisme en socialisme. Marxistische Studies 77. IMAST, Brussel, 2007. p.11-76.
De Vos, P. Venezuela : Anti-impérialisme et socialisme. Etudes Marxistes 77. INEM, Bruxelles, 2007. p.11-79.
De Vos, P. Les ONG, missionnaires de la nouvelle colonisation. Dans : Frédéric Delorca ed. Atlas alternatif. Le monde à l’heure de la globalisation impériale. Le Temps des Cerises, 2006. p.57-62.
De Vos, P. Multinationales et mouvment tiers-mondiste: partenaires ou adversaires? Un point de vue radical. Dans: Gotovich,J. & Morelli, A.(Eds) Les solidarités internationales. Histoire et perspectives; p.213-224. Collection La Noria. Editions Labor, Bruxelles, 2003.
Franssen, P., and De Vos, P. 11 September. Waarom de kapers vrij spel kregen. EPO, Antwerpen, 2002. 184p.
Franssen, P., and De Vos, P.Le 11 septembre. Pourquoi ils ont laissé faire les pirates de l'air. EPO, Anvers, 2002. 184p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Marxistische Studies 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P., Van Duppen, D., Vandepitte, M., and Merckx, F. NGO's. Missionarissen van de nieuwe kolonisatie. EPO, Antwerpen, 1994.
Cottenier J, De Vos P. Welke strategie tegenover “de stille staatsgreep van BusinessEurope”? Marxistische Studies 98, IMAST, Brussel, 2012.
De Vos P. De Verenigde Socialistische Partij van Venezuela - PSUV. Marxistische Studies 88. IMAST, Brussel, 2009.
De Vos P. Le Parti Socialiste Unifié du Venezuela PSUV. Etudes Marxistes 88. IMAST, Bruxelles, 2009.
De Vos P. Venezuela en het socialisme van de 21e eeuw. Marxistische Studies 87. IMAST, Brussel, 2009, p 81-94.
De Vos P (2009) Le Venezuela et le socialisme du 21ième siècle. Etudes Marxistes 87. IMAST, Bruxelles, 2009.
De Vos, P. Venezuela : Anti-imperialisme en socialisme. Marxistische Studies 77. IMAST, Brussel, 2007. p.11-76.
De Vos, P. Venezuela : Anti-impérialisme et socialisme. Etudes Marxistes 77. INEM, Bruxelles, 2007. p.11-79.
De Vos, P. Les ONG, missionnaires de la nouvelle colonisation. Dans : Frédéric Delorca ed. Atlas alternatif. Le monde à l’heure de la globalisation impériale. Le Temps des Cerises, 2006. p.57-62.
De Vos, P. Multinationales et mouvment tiers-mondiste: partenaires ou adversaires? Un point de vue radical. Dans: Gotovich,J. & Morelli, A.(Eds) Les solidarités internationales. Histoire et perspectives; p.213-224. Collection La Noria. Editions Labor, Bruxelles, 2003.
Franssen, P., and De Vos, P. 11 September. Waarom de kapers vrij spel kregen. EPO, Antwerpen, 2002. 184p.
Franssen, P., and De Vos, P.Le 11 septembre. Pourquoi ils ont laissé faire les pirates de l'air. EPO, Anvers, 2002. 184p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Marxistische Studies 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P., Van Duppen, D., Vandepitte, M., and Merckx, F. NGO's. Missionarissen van de nieuwe kolonisatie. EPO, Antwerpen, 1994.
