Naar Eddy Van Lancker moet je op een betoging nooit lang zoeken: met zijn lengte, lang haar, forse baard... herken je hem meteen. Hij werkt al sinds zijn veertiende, werd later vakbondssecretaris maar blijft op vele terreinen actief. De ene keer opent hij een tentoonstelling of steunt hij een sportinitiatief in de wijk. De andere keer is hij aanwezig op het Wereld Sociaal Forum. Sinds halverwege de jaren ‘90 is hij betrokken bij solidariteitsinitiatieven met Cuba. Wat heeft een Belgische syndicalist daar verloren? En wat wil hij als nationaal secretaris van het ABVV daar opsteken?
Dat de vakbonden opkomen voor werknemers, werklozen, gepensioneerden, dat is gekend. Minder evident is dat ze internationaal actief zijn. Is dat iets nieuws?
Eddy Van Lancker. Zeker niet. Het ABVV is al lang niet meer uitsluitend bezig met wat er op de werkvloer gebeurt. We zijn ook politiek en maatschappelijk actief. In Cuba is die verwevenheid van de vakbond met de rest van de maatschappij nog veel sterker. Bij ons is er een sterke autonomie van de centrales en de sectoren. Wij werken meer gefragmenteerd. In Cuba slagen ze er beter in om met alle sectoren samen te werken voor een gemeenschappelijk doel.
Wat mij bij elk bezoek steeds weer opvalt, is de sterke dynamiek en het enthousiasme van hun militanten en middenkader. Wij hebben veel geëngageerde mensen, maar in Cuba is de persoonlijke inzet globaal genomen toch nog groter.
Waaruit kan je dat opmaken?
Eddy Van Lancker. Soms is dat voor een Europeaan als ik moeilijk te vatten. Het gaat om hoe ze in hun bedrijf tegelijk de kleinste problemen van de werknemers aanpakken en de grote maatschappelijke vraagstukken ter discussie brengen. Hoe ze zoeken naar verbetering van het rendement van hun bedrijf en tegelijk streven naar kwaliteit in de productie. Voor onze militanten hier is dat laatste zowat als vloeken… Maar de maatschappelijke context is dan ook totaal anders. Zij werken niet voor een patroon die met de winst gaat lopen, maar voor de ontwikkeling van hun land.
Hebben werknemers in Cuba veel inspraak?
Eddy Van Lancker. Ik moet erkennen dat de besluitvorming in de Cubaanse vakbond CTC (Central de Trabajadores de Cuba) nog democratischer is dan in onze vakbond. Elke afdeling en elk bedrijf verkiest er niet alleen zijn eigen bestuur, maar op de congressen die ik kon bijwonen, zag ik ook een zeer open debatcultuur met soms heel heftige discussies. Die massale aanwezigheid van militanten die vechten voor de standpunten van de basis, zorgt voor een grote inspraak. Niet zelden wordt een plan grondig gewijzigd na een breed debat. En of het nu gaat over een vertegenwoordiger van een klein of een groot bedrijf, of over de provinciale verantwoordelijke, ze houden zich niet in om hun gedacht te zeggen. Bij ons zorgt de representatieve werking er soms toch voor dat het debat aan scherpte verliest…
Wat bevalt u nog meer in Cuba?
Eddy Van Lancker. Wat mij telkens opnieuw opvalt, is de intellectuele ontwikkeling. Er is een hoog scholingsniveau. Er bloeien veel ideeën en er is een hoog cultureel niveau. Maar die dingen roepen om een grote vrijheid voor elk individu. Nu wil ik niet wegsteken dat de sociale controle in Cuba echt wel groot is. Maar dat heeft dan weer te maken met de dreiging van de VS, die al vele tientallen jaren aanhoudt. Als de blokkade verdwijnt, wordt er zeker veel meer mogelijk.
En wat zijn de problemen?
Eddy Van Lancker. We moeten de situatie van de vrouw bijvoorbeeld niet idealiseren.
De Latijnse macho...
Eddy Van Lancker. Het machogedrag is nog altijd een probleem, in heel Latijns-Amerika overigens. En, laat ons eerlijk zijn, vaak ook nog bij ons. Wel merk ik dat er in Cuba veel meer vrouwen actief zijn in de vakbond dan hier. Ook zie ik meer vrouwen in leidende functies.
Drugs?
Eddy Van Lancker. Je vindt er minder drugsverslaafden dan bij ons, maar ze bestaan. Niets werelds is hen vreemd, kan je zeggen. Vroeger probeerde de overheid dat weg te stoppen. Nu niet meer. Verder is er prostitutie. Ook die is van een heel andere orde dan bij ons, maar ze bestaat. Maar het zou echt wel hypocriet zijn om daarop te schieten. Bij ons is de miserie en uitbuiting achter de prostitutie vaak zo schandalig groot dat we daar best onze mond over houden.
Vluchten de armen in Cuba naar de steden zoals in veel derdewereldlanden?
Eddy Van Lancker. De plattelandsvlucht is reëel. Ook in Cuba zijn er mensen die het moeilijker hebben dan anderen. Zeker sinds de economische crisis van de jaren ’90. We zijn daar niet blind voor. Tijdens onze bezoeken babbelden we daar heel open over met de Cubaanse syndicalisten. Zij ontkennen de problemen niet. Cuba is niet perfect. Maar de resultaten zijn er wel. We kunnen er veel van leren.
Hoe is de solidariteit van het ABVV met Cuba begonnen?
Eddy Van Lancker. Vroeger had het ABVV geen banden met Cuba. Onder de druk van de basis zijn er vanuit de centrales en de gewesten solidariteitsinitiatieven gegroeid met de Cubaanse vakbond CTC (Central de Trabajadores de Cuba): in West-Vlaanderen sinds halfweg de jaren 1990, en sindsdien ook in ABVV-Metaal, in de ACOD, in de Algemene Centrale,…”
En hoe ben jij daarbij betrokken geraakt?
Eddy Van Lancker. In 1995 kreeg ik als secretaris van ABVV-Textiel een uitnodiging voor een internationaal Congres van de Cubaanse CTC. Die ervaring was zeer enthousiasmerend. Als textielcentrale in West-Vlaanderen bouwden we contacten uit met de vakbond in een textielbedrijf in Santa Clara. Sindsdien zijn de banden snel gegroeid. In 1999 gingen we met 120 vakbondsmilitanten op bezoek naar Cuba. Voor velen was dat echt een nieuwe ervaring. We zijn teruggekeerd met 120 ambassadeurs die Cuba door dik en dun verdedigen. Terug in België gingen we de boer op, om overal zeer concrete verhalen te vertellen over hoe het er in Cuba aan toe gaat. Al snel ontstond in andere centrales veel interesse.
Cuba speelt een steeds grotere rol in Latijns-Amerika. Hebben jullie ook oog voor andere landen uit de regio?
Eddy Van Lancker. Sinds onze ervaring in Cuba is onze internationale solidariteit blijven groeien. We hebben nu ook projecten lopen in Honduras, Nicaragua en Peru. Het is belangrijk om ook in moeilijkere omstandigheden solidariteit op te bouwen. Maar we bezien onze samenwerking met Cuba als een voorbeeld van ‘good practice’ voor de projecten elders. Voor onze internationale werking was Cuba de katalysator. En dat is het vandaag nog.
Wat houden de solidariteitsinitiatieven met Cuba juist in?
Eddy Van Lancker. Sinds enige tijd steunen we de vakbondsvorming, onder andere door computers en logistieke ondersteuning. Hierbij werkt het Gewest West-Vlaanderen samen met de ACOD. Het Gewest Limburg en de Algemene Centrale steunen een project in de bouwsector. Zo’n verbroedering is prachtig: onze militanten herkennen zich in het werk van hun Cubaanse collega’s. In de textielfabriek van Santa Clara gebruiken ze bijvoorbeeld oude weefgetouwen van het bedrijf Picanol in Ieper. Onder de aanwezige Belgen waren er verscheidene die vroeger nog op dergelijke getouwen hadden gewerkt. Nederlands, Frans of Spaans, de taalbarrière speelde geen rol meer. In minder dan geen tijd waren de Belgen en de Cubanen samen met die machines bezig. Neem daar dan nog de jovialiteit van de Cubanen bij, en je weet het wel. Dit schept een band die je niet meer los laat. Het werkt echt verslavend (lacht).
In mei vertrekken jullie opnieuw naar Cuba met een 80-tal mensen.
Hoe maken jullie telkens opnieuw tientallen militanten warm voor dergelijke reizen?
Eddy Van Lancker. De voorbereiding begint al kort na de vorige reis. Eerst zijn er de enthousiaste verhalen, de getuigenissen, en dan wordt bekeken wanneer we een volgende keer kunnen gaan. We stellen onze militanten een spaarformule voor, waarbij ze maandelijks tussen de 25 en de 40 euro opzij leggen voor de reis. Dat is ook nodig, want de reizen zijn niet goedkoop, ook al proberen we de kosten zo laag mogelijk te houden. Voor de mensen die mee gaan, schetsen we wel de context van Cuba: wat gebeurt er, wat is het embargo, enzovoorts. Maar ons uitgangspunt is dat de mensen het land zelf moeten ontdekken. We mogen Cuba ook niet zomaar vergelijken met België, maar veeleer met Centraal-Amerika. Als ik daar zou wonen, zou ik wel weten waarvoor kiezen!”
Water nog te diep voor één wereldvakbond
In november 2006 zijn het Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen (IVVV) – waar het ABVV toe behoorde – en het Wereldverbond van de Arbeid (WVA) – waarvan het ACV lid was, samengesmolten tot het Internationaal Vakverbond (IVV). Daarnaast bestaat nog de Wereldfederatie van Vakbonden (WFTU), waarin het Cubaanse CTC een actieve rol speelt.
Eddy Van Lancker. Er zijn op wereldvlak dus nog altijd twee federaties van vakbonden, de onze en die met de Cubanen. Ik zou heel graag zien dat we tot één wereldvakbond kunnen komen. Ook de Cubaanse vakbondsverantwoordelijken steunen de idee van één wereldverbond. Er is sprake van maar voorlopig is het water nog te diep.
In het IVV struikelt men over het feit dat Cuba niet democratisch zou zijn. Maar ook in Cuba is de tijd er nog niet rijp voor. Daarin speelt de Amerikaanse blokkade een centrale rol. Als de agressiviteit van de Verenigde Staten verdwijnt, zal er vanzelf meer openheid groeien in de Cubaanse maatschappij, wat de wereldwijde samenwerking tussen de vakbonden zal verbeteren. We hopen dat onze samenwerking met Cuba alvast bijdraagt tot het verenigen van alle werkers in één internationale vereniging…
Zowat 10 jaar zijn we nu bezig met internationale solidariteit, maar de Cubaanse vakbond is dat al véél langer. Ze hebben goede contacten met vakbonden uit andere landen in de regio en beschikken over een breed netwerk. In België hielden we nog nooit een internationaal congres gehouden over een bepaald thema. Zij doen dat om de twee jaar.
Los van de vakbond valt ook op hoe sterk de internationale medische hulpverlening van de Cubanen is. In Honduras in Centraal-Amerika bezochten we een plantage. Midden in die plantage wonen de landarbeiders in vaak armoedige omstandigheden. Daar was ook een hospitaaltje. En ja, met een Cubaanse arts. In Nicaragua bezochten we in de bergen rond Matagalpa een gezondheidspost. Ook hier was een Cubaanse arts aan het werk!
De Cubaanse vakbond CTC
De Cubaanse vakbond CTC werd opgericht in 1939. Tot 1959 werkt hij meestal ondergronds en clandestien. In het begin van de jaren ’50 sturen de Amerikanen generaal Fulgencio Batista naar Havana. Die heeft net een opleiding van 10 jaar achter de rug in de VS. Op 10 maart 1952 grijpt hij de macht. Het is het begin van een harde dictatuur. De oppositie wordt buiten de wet gesteld. Vele vakbondsmilitanten verdwijnen in de gevangenis en talrijke syndicale leiders worden vermoord. In 7 jaar tijd vallen meer dan 20.000 doden.
Op 1 januari 1959 kunnen de revolutionairen onder leiding van Fidel Castro de dictator verdrijven. De nieuwe regering laat onmiddellijk alle gevangen CTC-militanten vrij. De CTC kan nu voor het eerst in zijn geschiedenis vrij opereren in Cuba.
Zowel voor als na de revolutie heeft Cuba maar één vakbondscentrale gehad. De CTC heeft vanaf zijn ontstaan sterk de nadruk gelegd op de eenheid van de arbeiders. Als klasse hebben zij allen dezelfde belangen. De Cubaanse regering onderhandelt met één centrale. Overigens heeft ook in de VS en in Duitsland de regering maar één syndicale gesprekspartner.
Momenteel telt de CTC 3,2 miljoen leden. Dit betekent dat meer dan 90% van de Cubaanse werknemers aangesloten zijn. Iedereen kan lid worden van de CTC ongeacht zijn politieke overtuiging, zijn religieuze voorkeur,zijn etnische origine ...
Elke werkplaats, hoe klein ook, heeft minstens één syndicaal afgevaardigde. Dat komt neer op gemiddeld één syndicaal verantwoordelijke per 4,5 werknemers. Vrij veel maar dat komt omdat er zoveel kleine werkplaatsen en ateliers zijn die weinig werknemers tewerkstellen.
Publication list - PUBLIC HEALTH
De Vos P, García A, Alvarez A, Rodríguez A, Bonet M, Van der Stuyft P (2012) Public health services, an essential determinant of health during crisis. Lessons from Cuba, 1989-2000. Trop. Med. Int. Health 17: 469-479.
De Ceukelaire W, De Vos P, Criel B (2011) Political will for better health, a bottom-up process. Trpo. Med. Int. Health 16: 1185-1189.
De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodríguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Comprehensive participatory planning and evaluation (CPPE). Social Medicine 6(2): 106-117.
De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodriguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Planificación y evaluación participativa e integral (PEPI). Medicina Social 6(2): 120-133.
De Vos P (2010) Strengthening public health systems: an analysis of global trends and counter-praxis in Cuba. Dissertation - PhD in Medical Sciences. Ghent University, 29th of November 2010.
Londoño E, Dario-Gómez R, De Vos P (2010) Colombia’s health reform: false debates, real imperatives. Lancet 375: 803.
De Vos P, Orduñez-García P, Santos-Peña M, Van der Stuyft P (2010) Public hospital management in times of crisis: lessons learned from Cienfuegos, Cuba (1996-2008). Health Policy 96, 64-71. [DOI: 10.1016/j.healthpol.2010.01.005]
(Also in MEDICC Review 2010 12(2): 37-43.)
Van Olmen J, Criel B, Devadasan N, Pariyo G, De Vos Pol, Van Damme W, Van Dormael M, Marchal B, Kegels G (2010) Primary Health Care in the 21st century: primary care providers and people's empowerment [editorial]. Trop. Med. Int. Health 15: 386-390.
De Vos P, Van der Stuyft P (2009) The right to health in times of economic crisis: Cuba’s way. Lancet 374, 1575-1576.
De Vos P, De Ceukelaire W, Malaise G, Pérez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Health through people’s empowerment: a rights-based approach to participation. Health and Human Rights 11(1):23-35.
De Vos P, Malaise G, De Ceukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participation and empowerment in Primary Health Care: from Alma Ata to the era of Globalization. Social Medicine 4(2), 121-127. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/socialmedicine/article/view/269/633.
De Vos P, Malaise G, DeCeukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participación y empoderamiento en la atención primaria en salud: desde Alma Ata hasta la era de la globalización. Medicina Social 4(2); 127-134. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/medicinasocial/article/view/314/651.
Perez D, Lefèvre P, Romero MI, Sanchez L, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Augmenting frameworks for appraising practices of community-based health interventions. Health Policy and Planning 24(5): 335-341. (DOI:10.1093/heapol/czp028)
De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Social movements are key towards universal health coverage. Lancet 374:1888.
De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Governments, civil society, and social determinants of health. Lancet 373, 298-299.
De Vos P (2009) Las nuevas oportunidades para América Latina. p 161-175. In: Barten F, Rovere M, Espinoza E (eds). Salud Para Todos. Una Meta Posible. Pueblos Movilizados y Gobiernos Comprometidos en un Nuevo Contexto Global. Buenos Aires, IIED – América Latina Publicaciones 2009. [http://www.iied-al.org.ar/Libro%20Salud%20para%20todos.pdf]. [ISBN: 978-987-22370-5-9]
Soors W, De Vos P, Criel B (2009) Sociale Zekerheid is geen 'vraatzuchtig monstertje'. De Standaard, 14 augustus.
De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Commentary: Cuba's health system: challenges ahead. Health Policy and Planning 2008;23:288-290.
De Vos P et al. Uses of first line emergency services in Cuba. Health Policy 2008; 85(1):94-104.
De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Cuba’s international cooperation in health: an overview. International Journal of Health Services 2007; 37(4):761-776.
Van der Stuyft P, De Vos P. The USA and “Cuban doctors working abroad”. Lancet 2007; 369:2160 (30th June).
De Vos P, Barroso I, Rodriguez A, Bonet M, Van der Stuyft P. The functioning of the Cuban home hospitalization programme: a descriptive analysis. BMC Health Services Research 2007, 7:76.
Barroso Utra IM, García Fariñas A, Rodríguez Salvá A, De Vos P, Bonet Gorbea M, Van Der Stuyft P. El ingreso en el hogar y su costo directo en Cuba. Rev Panam Salud Publica. 2007; 21(2/3):85-95.
De Vos P. Cuba's delayed transition needs (Letter). Lancet 2006; 368:1324 (14th October).
De Vos P, De Ceukelaire W and Van der Stuyft P. Colombia and Cuba: contrasting models in Latin-American health sector reform. Trop Med Int Health 2006; 11(10): 1604-1612.
De Vos P and Van der Stuyft P. Cuba's international cooperative efforts in health (Letter). BMJ 2006;333:603 (16 September).
De Vos, P. Cuba's international cooperation efforts in health. (e-mail letter) BMJ 2006; 333. 2nd of September. (bmj.bmjjournals.com/cgi/eletters/333/7566/464)
De Vos, P. Health Report on Cuba. "No One Left Abandoned": Cuba's National Health System Since the 1959 Revolution. International Journal of Health Servicies 2005; 35(1): 189-207.
De Vos, P., Murlá, P., Rodriguez, A., Bonet, M., Más, P., Van der Stuyft, P. Shifting the demand for emergency care in Cuba's health system. Social Science & Medicine 2005; (60)3: 609-616.
De Vos, P., Bonet, M., Van der Stuyft, P. Health and human rights in Cuba (LETTER). Lancet 2004; 364: 2177-2178.
De Vos, P., Dewitte, H., and Van der Stuyft, P. Unhealthy European Health Policy. International Journal of Health Services 2004; 34(2): 255–269.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos P. Crise économique et soins de santé à Cuba. Lett RIAC 2000; juin: 24-26.
De Vos P. Economic crisis and health care in Cuba. INFI Newsl 2000; June: 24-26.
Van der Stuyft P & De Vos P. Nicaragua's debt burden: a permanent hurricane (LETTER). Lancet 1996; 352, 2024.
Van der Stuyft P, De Vos P & Hilderbrand K. USA ans shortage of food and medicine in Cuba(LETTER). Lancet 1997; 349, 363.
Criel B, De Vos P, Van Lerberghe W & Van der Stuyft P. Community financing or cost recovery: empowerment or social dumping?(EDITORIAL). Tropical Medicine and International Health 1997; 1, 281-282.
Porignon D, De Vos P, Hennart P Problématique du secteur santé au Zaïre. 1994. ULB Brussel en ITG Antwerpen.
De Vos P. The role of the general practitioner at the first line health services in Rivas, Nicaragua. Thesis Masters’ of Public Health 1992; ITM Antwerp.
Castillo L, Wesseling C, Aguilar H, Castillo C, De Vos P. Uso e impacto de los plaguicidas en tres países centroamericanos. Estudios Sociales Centroamericanos (Costa Rica) 1989; 49, 119-139.
De Ceukelaire W, De Vos P, Criel B (2011) Political will for better health, a bottom-up process. Trpo. Med. Int. Health 16: 1185-1189.
De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodríguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Comprehensive participatory planning and evaluation (CPPE). Social Medicine 6(2): 106-117.
De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodriguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Planificación y evaluación participativa e integral (PEPI). Medicina Social 6(2): 120-133.
De Vos P (2010) Strengthening public health systems: an analysis of global trends and counter-praxis in Cuba. Dissertation - PhD in Medical Sciences. Ghent University, 29th of November 2010.
Londoño E, Dario-Gómez R, De Vos P (2010) Colombia’s health reform: false debates, real imperatives. Lancet 375: 803.
De Vos P, Orduñez-García P, Santos-Peña M, Van der Stuyft P (2010) Public hospital management in times of crisis: lessons learned from Cienfuegos, Cuba (1996-2008). Health Policy 96, 64-71. [DOI: 10.1016/j.healthpol.2010.01.005]
(Also in MEDICC Review 2010 12(2): 37-43.)
Van Olmen J, Criel B, Devadasan N, Pariyo G, De Vos Pol, Van Damme W, Van Dormael M, Marchal B, Kegels G (2010) Primary Health Care in the 21st century: primary care providers and people's empowerment [editorial]. Trop. Med. Int. Health 15: 386-390.
De Vos P, Van der Stuyft P (2009) The right to health in times of economic crisis: Cuba’s way. Lancet 374, 1575-1576.
De Vos P, De Ceukelaire W, Malaise G, Pérez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Health through people’s empowerment: a rights-based approach to participation. Health and Human Rights 11(1):23-35.
De Vos P, Malaise G, De Ceukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participation and empowerment in Primary Health Care: from Alma Ata to the era of Globalization. Social Medicine 4(2), 121-127. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/socialmedicine/article/view/269/633.
De Vos P, Malaise G, DeCeukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participación y empoderamiento en la atención primaria en salud: desde Alma Ata hasta la era de la globalización. Medicina Social 4(2); 127-134. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/medicinasocial/article/view/314/651.
Perez D, Lefèvre P, Romero MI, Sanchez L, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Augmenting frameworks for appraising practices of community-based health interventions. Health Policy and Planning 24(5): 335-341. (DOI:10.1093/heapol/czp028)
De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Social movements are key towards universal health coverage. Lancet 374:1888.
De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Governments, civil society, and social determinants of health. Lancet 373, 298-299.
De Vos P (2009) Las nuevas oportunidades para América Latina. p 161-175. In: Barten F, Rovere M, Espinoza E (eds). Salud Para Todos. Una Meta Posible. Pueblos Movilizados y Gobiernos Comprometidos en un Nuevo Contexto Global. Buenos Aires, IIED – América Latina Publicaciones 2009. [http://www.iied-al.org.ar/Libro%20Salud%20para%20todos.pdf]. [ISBN: 978-987-22370-5-9]
Soors W, De Vos P, Criel B (2009) Sociale Zekerheid is geen 'vraatzuchtig monstertje'. De Standaard, 14 augustus.
De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Commentary: Cuba's health system: challenges ahead. Health Policy and Planning 2008;23:288-290.
De Vos P et al. Uses of first line emergency services in Cuba. Health Policy 2008; 85(1):94-104.
De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Cuba’s international cooperation in health: an overview. International Journal of Health Services 2007; 37(4):761-776.
Van der Stuyft P, De Vos P. The USA and “Cuban doctors working abroad”. Lancet 2007; 369:2160 (30th June).
De Vos P, Barroso I, Rodriguez A, Bonet M, Van der Stuyft P. The functioning of the Cuban home hospitalization programme: a descriptive analysis. BMC Health Services Research 2007, 7:76.
Barroso Utra IM, García Fariñas A, Rodríguez Salvá A, De Vos P, Bonet Gorbea M, Van Der Stuyft P. El ingreso en el hogar y su costo directo en Cuba. Rev Panam Salud Publica. 2007; 21(2/3):85-95.
De Vos P. Cuba's delayed transition needs (Letter). Lancet 2006; 368:1324 (14th October).
De Vos P, De Ceukelaire W and Van der Stuyft P. Colombia and Cuba: contrasting models in Latin-American health sector reform. Trop Med Int Health 2006; 11(10): 1604-1612.
De Vos P and Van der Stuyft P. Cuba's international cooperative efforts in health (Letter). BMJ 2006;333:603 (16 September).
De Vos, P. Cuba's international cooperation efforts in health. (e-mail letter) BMJ 2006; 333. 2nd of September. (bmj.bmjjournals.com/cgi/eletters/333/7566/464)
De Vos, P. Health Report on Cuba. "No One Left Abandoned": Cuba's National Health System Since the 1959 Revolution. International Journal of Health Servicies 2005; 35(1): 189-207.
De Vos, P., Murlá, P., Rodriguez, A., Bonet, M., Más, P., Van der Stuyft, P. Shifting the demand for emergency care in Cuba's health system. Social Science & Medicine 2005; (60)3: 609-616.
De Vos, P., Bonet, M., Van der Stuyft, P. Health and human rights in Cuba (LETTER). Lancet 2004; 364: 2177-2178.
De Vos, P., Dewitte, H., and Van der Stuyft, P. Unhealthy European Health Policy. International Journal of Health Services 2004; 34(2): 255–269.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos P. Crise économique et soins de santé à Cuba. Lett RIAC 2000; juin: 24-26.
De Vos P. Economic crisis and health care in Cuba. INFI Newsl 2000; June: 24-26.
Van der Stuyft P & De Vos P. Nicaragua's debt burden: a permanent hurricane (LETTER). Lancet 1996; 352, 2024.
Van der Stuyft P, De Vos P & Hilderbrand K. USA ans shortage of food and medicine in Cuba(LETTER). Lancet 1997; 349, 363.
Criel B, De Vos P, Van Lerberghe W & Van der Stuyft P. Community financing or cost recovery: empowerment or social dumping?(EDITORIAL). Tropical Medicine and International Health 1997; 1, 281-282.
Porignon D, De Vos P, Hennart P Problématique du secteur santé au Zaïre. 1994. ULB Brussel en ITG Antwerpen.
De Vos P. The role of the general practitioner at the first line health services in Rivas, Nicaragua. Thesis Masters’ of Public Health 1992; ITM Antwerp.
Castillo L, Wesseling C, Aguilar H, Castillo C, De Vos P. Uso e impacto de los plaguicidas en tres países centroamericanos. Estudios Sociales Centroamericanos (Costa Rica) 1989; 49, 119-139.
Publicaties in Cubaanse medische tijdschriften
Álvares Pérez AG, Alegret Rodríguez M, Gonzálvez IPL, Leyva León Á, Rodríguez Salvá A, Bonet Gorbea M, et al. Diferenciales de salud y una aproximación mediante el empleo dell coeficiente de Gini y el índice de concentración en las provincias cubanas, 2002-2008. Rev Cubana Hig Epidemiol 2011;49(2):202-17.
Ferrer Ferrer L, Bonet Gorbea M, Alfonso Sagué K, Guerra Chang M, García Fariñas A, De Vos P. Evaluación del proceso de intervenciones comunitarias para la prevención y control de los factores de riesgo y enfermedades no transmisibles (2003-2005). Rev Cubana Hig Epidemiol 2011;49(1):33-46.
Jova-Morel R, Rodríguez-Salvá A, Piñera AD, Acosta SB, Lorenzo IS, De Vos P, et al. Modelos de atención a pacientes con enfermedades crónicas no transmisibles en Cuba y el mundo. MEDISAN 2011;15(11):1609-20.
Sosa I, Rodriguez A, Abreu I, Guerra M, Lefèvre P, De Vos P (2011)Percepción sobre el análisis de situación de salud en un Consejo Popular de Centro Habana. Rev Cubana Hig Epidemiol 49(3): 183-190.
Rodriguez A, Alvarez A, Sosa I, De Vos P, Bonet M, Van der Stuyft P (2010) Rev. Cubana Hig. Epidemiol. 48(2): 177-196.
Alvarez A, Fariñas A, Rodriguez A, Bonet M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de salud. Rev. Cubana Hig. Epidemiología 47(1).
Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Algunas evidencias cualitativas acerca de la determinación de la salud en Cuba (1989 a 2000). [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología. 47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie02109.htm]
Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de la salud [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología.47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie06109.htm]
Van der Stuyft P, De Vos P (2008) La relación entre los niveles de atención constituye un determinante clave de la salud [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 (4) , 1-9 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol34_4_08/spu14408.htm]
García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Marine-Alonso M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Gastos asumidos por la familia durante el ingreso en el hogar [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 [http://scieloprueba.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000200007&lng=es&nrm=iso].
Alvarez Pérez AG, García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, Bonet Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) La regionalización de los servicios de salud como una estrategía de reorganización sanitaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 46, 1-12 [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol46_1_08/hie07108.htm].
García Fariñas A, Barroso Utra IM, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2008) Costos directos del ingreso en el hogar en Cuba [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 34, 1-8 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000100014&lng=es&nrm=iso].
García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Ingreso en el hogar: empleo de medicamentos y sus efectos económicos [electronic only]. Revista Cubana de Farmacia 34, 1-8 [http://bvs.sld.cu/revistas/far/vol42_1_08/far09108.htm].
García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Jova Morel R, Bonet Gorbea M, García Roche R, Van der Stuyft P (2006) Costos del subsistema de urgencias en la atención primaria de salud en Cuba, 1999-2000 [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 32, 1-6 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol32_1_06/spusu106.htm].
Rodriguez Salvá A, Díaz Socarrás AJ, Ibarra Sala AM, De Vos P, Mariné Alonso M, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2006) El trabajo en equipo en consultorios médicos compartidos: opción a desarrollar en la atención primaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 44 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1561-30032006000100005&lng=es&nrm=iso&tlng=es
Ferrer Ferrer L, Bonet Gorbea M, Alfonso Sagué K, Guerra Chang M, García Fariñas A, De Vos P. Evaluación del proceso de intervenciones comunitarias para la prevención y control de los factores de riesgo y enfermedades no transmisibles (2003-2005). Rev Cubana Hig Epidemiol 2011;49(1):33-46.
Jova-Morel R, Rodríguez-Salvá A, Piñera AD, Acosta SB, Lorenzo IS, De Vos P, et al. Modelos de atención a pacientes con enfermedades crónicas no transmisibles en Cuba y el mundo. MEDISAN 2011;15(11):1609-20.
Sosa I, Rodriguez A, Abreu I, Guerra M, Lefèvre P, De Vos P (2011)Percepción sobre el análisis de situación de salud en un Consejo Popular de Centro Habana. Rev Cubana Hig Epidemiol 49(3): 183-190.
Rodriguez A, Alvarez A, Sosa I, De Vos P, Bonet M, Van der Stuyft P (2010) Rev. Cubana Hig. Epidemiol. 48(2): 177-196.
Alvarez A, Fariñas A, Rodriguez A, Bonet M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de salud. Rev. Cubana Hig. Epidemiología 47(1).
Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Algunas evidencias cualitativas acerca de la determinación de la salud en Cuba (1989 a 2000). [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología. 47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie02109.htm]
Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de la salud [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología.47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie06109.htm]
Van der Stuyft P, De Vos P (2008) La relación entre los niveles de atención constituye un determinante clave de la salud [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 (4) , 1-9 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol34_4_08/spu14408.htm]
García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Marine-Alonso M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Gastos asumidos por la familia durante el ingreso en el hogar [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 [http://scieloprueba.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000200007&lng=es&nrm=iso].
Alvarez Pérez AG, García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, Bonet Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) La regionalización de los servicios de salud como una estrategía de reorganización sanitaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 46, 1-12 [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol46_1_08/hie07108.htm].
García Fariñas A, Barroso Utra IM, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2008) Costos directos del ingreso en el hogar en Cuba [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 34, 1-8 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000100014&lng=es&nrm=iso].
García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Ingreso en el hogar: empleo de medicamentos y sus efectos económicos [electronic only]. Revista Cubana de Farmacia 34, 1-8 [http://bvs.sld.cu/revistas/far/vol42_1_08/far09108.htm].
García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Jova Morel R, Bonet Gorbea M, García Roche R, Van der Stuyft P (2006) Costos del subsistema de urgencias en la atención primaria de salud en Cuba, 1999-2000 [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 32, 1-6 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol32_1_06/spusu106.htm].
Rodriguez Salvá A, Díaz Socarrás AJ, Ibarra Sala AM, De Vos P, Mariné Alonso M, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2006) El trabajo en equipo en consultorios médicos compartidos: opción a desarrollar en la atención primaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 44 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1561-30032006000100005&lng=es&nrm=iso&tlng=es
Publicatielijst - Europa - Internationaal - Vrede
De Vos P, Houben H. Is demondialisering het nieuwe grote linkse alternatief? Marxistische Studies 99, IMAST, Brussel, 2012.
Cottenier J, De Vos P. Welke strategie tegenover “de stille staatsgreep van BusinessEurope”? Marxistische Studies 98, IMAST, Brussel, 2012.
De Vos P. De Verenigde Socialistische Partij van Venezuela - PSUV. Marxistische Studies 88. IMAST, Brussel, 2009.
De Vos P. Le Parti Socialiste Unifié du Venezuela PSUV. Etudes Marxistes 88. IMAST, Bruxelles, 2009.
De Vos P. Venezuela en het socialisme van de 21e eeuw. Marxistische Studies 87. IMAST, Brussel, 2009, p 81-94.
De Vos P (2009) Le Venezuela et le socialisme du 21ième siècle. Etudes Marxistes 87. IMAST, Bruxelles, 2009.
De Vos, P. Venezuela : Anti-imperialisme en socialisme. Marxistische Studies 77. IMAST, Brussel, 2007. p.11-76.
De Vos, P. Venezuela : Anti-impérialisme et socialisme. Etudes Marxistes 77. INEM, Bruxelles, 2007. p.11-79.
De Vos, P. Les ONG, missionnaires de la nouvelle colonisation. Dans : Frédéric Delorca ed. Atlas alternatif. Le monde à l’heure de la globalisation impériale. Le Temps des Cerises, 2006. p.57-62.
De Vos, P. Multinationales et mouvment tiers-mondiste: partenaires ou adversaires? Un point de vue radical. Dans: Gotovich,J. & Morelli, A.(Eds) Les solidarités internationales. Histoire et perspectives; p.213-224. Collection La Noria. Editions Labor, Bruxelles, 2003.
Franssen, P., and De Vos, P. 11 September. Waarom de kapers vrij spel kregen. EPO, Antwerpen, 2002. 184p.
Franssen, P., and De Vos, P.Le 11 septembre. Pourquoi ils ont laissé faire les pirates de l'air. EPO, Anvers, 2002. 184p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Marxistische Studies 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P., Van Duppen, D., Vandepitte, M., and Merckx, F. NGO's. Missionarissen van de nieuwe kolonisatie. EPO, Antwerpen, 1994.
Cottenier J, De Vos P. Welke strategie tegenover “de stille staatsgreep van BusinessEurope”? Marxistische Studies 98, IMAST, Brussel, 2012.
De Vos P. De Verenigde Socialistische Partij van Venezuela - PSUV. Marxistische Studies 88. IMAST, Brussel, 2009.
De Vos P. Le Parti Socialiste Unifié du Venezuela PSUV. Etudes Marxistes 88. IMAST, Bruxelles, 2009.
De Vos P. Venezuela en het socialisme van de 21e eeuw. Marxistische Studies 87. IMAST, Brussel, 2009, p 81-94.
De Vos P (2009) Le Venezuela et le socialisme du 21ième siècle. Etudes Marxistes 87. IMAST, Bruxelles, 2009.
De Vos, P. Venezuela : Anti-imperialisme en socialisme. Marxistische Studies 77. IMAST, Brussel, 2007. p.11-76.
De Vos, P. Venezuela : Anti-impérialisme et socialisme. Etudes Marxistes 77. INEM, Bruxelles, 2007. p.11-79.
De Vos, P. Les ONG, missionnaires de la nouvelle colonisation. Dans : Frédéric Delorca ed. Atlas alternatif. Le monde à l’heure de la globalisation impériale. Le Temps des Cerises, 2006. p.57-62.
De Vos, P. Multinationales et mouvment tiers-mondiste: partenaires ou adversaires? Un point de vue radical. Dans: Gotovich,J. & Morelli, A.(Eds) Les solidarités internationales. Histoire et perspectives; p.213-224. Collection La Noria. Editions Labor, Bruxelles, 2003.
Franssen, P., and De Vos, P. 11 September. Waarom de kapers vrij spel kregen. EPO, Antwerpen, 2002. 184p.
Franssen, P., and De Vos, P.Le 11 septembre. Pourquoi ils ont laissé faire les pirates de l'air. EPO, Anvers, 2002. 184p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Marxistische Studies 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.
De Vos, P., Van Duppen, D., Vandepitte, M., and Merckx, F. NGO's. Missionarissen van de nieuwe kolonisatie. EPO, Antwerpen, 1994.
