Publication list - PUBLIC HEALTH

De Vos P, García A, Alvarez A, Rodríguez A, Bonet M, Van der Stuyft P (2012) Public health services, an essential determinant of health during crisis. Lessons from Cuba, 1989-2000. Trop. Med. Int. Health 17: 469-479.

De Ceukelaire W, De Vos P, Criel B (2011) Political will for better health, a bottom-up process. Trpo. Med. Int. Health 16: 1185-1189.

De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodríguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Comprehensive participatory planning and evaluation (CPPE). Social Medicine 6(2): 106-117.

De Vos P, Guerra M, Sosa I, Ferrer L, Rodriguez A, Bonet M, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2011) Planificación y evaluación participativa e integral (PEPI). Medicina Social 6(2): 120-133.

De Vos P (2010) Strengthening public health systems: an analysis of global trends and counter-praxis in Cuba. Dissertation - PhD in Medical Sciences. Ghent University, 29th of November 2010.

Londoño E, Dario-Gómez R, De Vos P (2010) Colombia’s health reform: false debates, real imperatives. Lancet 375: 803.

De Vos P, Orduñez-García P, Santos-Peña M, Van der Stuyft P (2010) Public hospital management in times of crisis: lessons learned from Cienfuegos, Cuba (1996-2008). Health Policy 96, 64-71. [DOI: 10.1016/j.healthpol.2010.01.005]
(Also in MEDICC Review 2010 12(2): 37-43.)

Van Olmen J, Criel B, Devadasan N, Pariyo G, De Vos Pol, Van Damme W, Van Dormael M, Marchal B, Kegels G (2010) Primary Health Care in the 21st century: primary care providers and people's empowerment [editorial]. Trop. Med. Int. Health 15: 386-390.

De Vos P, Van der Stuyft P (2009) The right to health in times of economic crisis: Cuba’s way. Lancet 374, 1575-1576.

De Vos P, De Ceukelaire W, Malaise G, Pérez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Health through people’s empowerment: a rights-based approach to participation. Health and Human Rights 11(1):23-35.

De Vos P, Malaise G, De Ceukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participation and empowerment in Primary Health Care: from Alma Ata to the era of Globalization. Social Medicine 4(2), 121-127. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/socialmedicine/article/view/269/633.
De Vos P, Malaise G, DeCeukelaire W, Perez D, Lefèvre P, Van der Stuyft P (2009) Participación y empoderamiento en la atención primaria en salud: desde Alma Ata hasta la era de la globalización. Medicina Social 4(2); 127-134. http://journals.sfu.ca/socialmedicine/index.php/medicinasocial/article/view/314/651.
Perez D, Lefèvre P, Romero MI, Sanchez L, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Augmenting frameworks for appraising practices of community-based health interventions. Health Policy and Planning 24(5): 335-341. (DOI:10.1093/heapol/czp028)

De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Social movements are key towards universal health coverage. Lancet 374:1888.

De Ceukelaire W, De Vos P (2009) Governments, civil society, and social determinants of health. Lancet 373, 298-299.

De Vos P (2009) Las nuevas oportunidades para América Latina. p 161-175. In: Barten F, Rovere M, Espinoza E (eds). Salud Para Todos. Una Meta Posible. Pueblos Movilizados y Gobiernos Comprometidos en un Nuevo Contexto Global. Buenos Aires, IIED – América Latina Publicaciones 2009. [http://www.iied-al.org.ar/Libro%20Salud%20para%20todos.pdf]. [ISBN: 978-987-22370-5-9]

Soors W, De Vos P, Criel B (2009) Sociale Zekerheid is geen 'vraatzuchtig monstertje'. De Standaard, 14 augustus.

De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Commentary: Cuba's health system: challenges ahead. Health Policy and Planning 2008;23:288-290.

De Vos P et al. Uses of first line emergency services in Cuba. Health Policy 2008; 85(1):94-104.

De Vos P, De Ceukelaire W, Bonet M, Van der Stuyft P. Cuba’s international cooperation in health: an overview. International Journal of Health Services 2007; 37(4):761-776.

Van der Stuyft P, De Vos P. The USA and “Cuban doctors working abroad”. Lancet 2007; 369:2160 (30th June).

De Vos P, Barroso I, Rodriguez A, Bonet M, Van der Stuyft P. The functioning of the Cuban home hospitalization programme: a descriptive analysis. BMC Health Services Research 2007, 7:76.

Barroso Utra IM, García Fariñas A, Rodríguez Salvá A, De Vos P, Bonet Gorbea M, Van Der Stuyft P. El ingreso en el hogar y su costo directo en Cuba. Rev Panam Salud Publica. 2007; 21(2/3):85-95.

De Vos P. Cuba's delayed transition needs (Letter). Lancet 2006; 368:1324 (14th October).

De Vos P, De Ceukelaire W and Van der Stuyft P. Colombia and Cuba: contrasting models in Latin-American health sector reform. Trop Med Int Health 2006; 11(10): 1604-1612.

De Vos P and Van der Stuyft P. Cuba's international cooperative efforts in health (Letter). BMJ 2006;333:603 (16 September).

De Vos, P. Cuba's international cooperation efforts in health. (e-mail letter) BMJ 2006; 333. 2nd of September. (bmj.bmjjournals.com/cgi/eletters/333/7566/464)

De Vos, P. Health Report on Cuba. "No One Left Abandoned": Cuba's National Health System Since the 1959 Revolution. International Journal of Health Servicies 2005; 35(1): 189-207.

De Vos, P., Murlá, P., Rodriguez, A., Bonet, M., Más, P., Van der Stuyft, P. Shifting the demand for emergency care in Cuba's health system. Social Science & Medicine 2005; (60)3: 609-616.

De Vos, P., Bonet, M., Van der Stuyft, P. Health and human rights in Cuba (LETTER). Lancet 2004; 364: 2177-2178.

De Vos, P., Dewitte, H., and Van der Stuyft, P. Unhealthy European Health Policy. International Journal of Health Services 2004; 34(2): 255–269.

De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.

De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.

De Vos P. Crise économique et soins de santé à Cuba. Lett RIAC 2000; juin: 24-26.

De Vos P. Economic crisis and health care in Cuba. INFI Newsl 2000; June: 24-26.

Van der Stuyft P & De Vos P. Nicaragua's debt burden: a permanent hurricane (LETTER). Lancet 1996; 352, 2024.

Van der Stuyft P, De Vos P & Hilderbrand K. USA ans shortage of food and medicine in Cuba(LETTER). Lancet 1997; 349, 363.

Criel B, De Vos P, Van Lerberghe W & Van der Stuyft P. Community financing or cost recovery: empowerment or social dumping?(EDITORIAL). Tropical Medicine and International Health 1997; 1, 281-282.

Porignon D, De Vos P, Hennart P Problématique du secteur santé au Zaïre. 1994. ULB Brussel en ITG Antwerpen.

De Vos P. The role of the general practitioner at the first line health services in Rivas, Nicaragua. Thesis Masters’ of Public Health 1992; ITM Antwerp.

Castillo L, Wesseling C, Aguilar H, Castillo C, De Vos P. Uso e impacto de los plaguicidas en tres países centroamericanos. Estudios Sociales Centroamericanos (Costa Rica) 1989; 49, 119-139.

Publicaties in Cubaanse medische tijdschriften

Álvares Pérez AG, Alegret Rodríguez M, Gonzálvez IPL, Leyva León Á, Rodríguez Salvá A, Bonet Gorbea M, et al. Diferenciales de salud y una aproximación mediante el empleo dell coeficiente de Gini y el índice de concentración en las provincias cubanas, 2002-2008. Rev Cubana Hig Epidemiol 2011;49(2):202-17.

Ferrer Ferrer L, Bonet Gorbea M, Alfonso Sagué K, Guerra Chang M, García Fariñas A, De Vos P. Evaluación del proceso de intervenciones comunitarias para la prevención y control de los factores de riesgo y enfermedades no transmisibles (2003-2005). Rev Cubana Hig Epidemiol 2011;49(1):33-46.

Jova-Morel R, Rodríguez-Salvá A, Piñera AD, Acosta SB, Lorenzo IS, De Vos P, et al. Modelos de atención a pacientes con enfermedades crónicas no transmisibles en Cuba y el mundo. MEDISAN 2011;15(11):1609-20.

Sosa I, Rodriguez A, Abreu I, Guerra M, Lefèvre P, De Vos P (2011)Percepción sobre el análisis de situación de salud en un Consejo Popular de Centro Habana. Rev Cubana Hig Epidemiol 49(3): 183-190.

Rodriguez A, Alvarez A, Sosa I, De Vos P, Bonet M, Van der Stuyft P (2010) Rev. Cubana Hig. Epidemiol. 48(2): 177-196.


Alvarez A, Fariñas A, Rodriguez A, Bonet M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de salud. Rev. Cubana Hig. Epidemiología 47(1).

Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Algunas evidencias cualitativas acerca de la determinación de la salud en Cuba (1989 a 2000). [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología. 47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie02109.htm]

Álvarez-Pérez AG, García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Bonet-Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2009) Los estudios organizacionales en el abordaje de los determinantes de la salud [Electronic only] Revista Cubana de Higiene y Epidemiología.47(1). [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol47_1_09/hie06109.htm]

Van der Stuyft P, De Vos P (2008) La relación entre los niveles de atención constituye un determinante clave de la salud [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 (4) , 1-9 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol34_4_08/spu14408.htm]

García-Fariñas A, Rodríguez-Salvá A, Marine-Alonso M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Gastos asumidos por la familia durante el ingreso en el hogar [electronic only]. Rev Cubana Salud Pública 34 [http://scieloprueba.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000200007&lng=es&nrm=iso].

Alvarez Pérez AG, García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, Bonet Gorbea M, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) La regionalización de los servicios de salud como una estrategía de reorganización sanitaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 46, 1-12 [http://bvs.sld.cu/revistas/hie/vol46_1_08/hie07108.htm].

García Fariñas A, Barroso Utra IM, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2008) Costos directos del ingreso en el hogar en Cuba [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 34, 1-8 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-34662008000100014&lng=es&nrm=iso].

García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Van der Stuyft P (2008) Ingreso en el hogar: empleo de medicamentos y sus efectos económicos [electronic only]. Revista Cubana de Farmacia 34, 1-8 [http://bvs.sld.cu/revistas/far/vol42_1_08/far09108.htm].

García Fariñas A, Rodriguez Salvá A, De Vos P, Jova Morel R, Bonet Gorbea M, García Roche R, Van der Stuyft P (2006) Costos del subsistema de urgencias en la atención primaria de salud en Cuba, 1999-2000 [electronic only]. Revista Cubana de Salud Pública 32, 1-6 [http://bvs.sld.cu/revistas/spu/vol32_1_06/spusu106.htm].

Rodriguez Salvá A, Díaz Socarrás AJ, Ibarra Sala AM, De Vos P, Mariné Alonso M, Van der Stuyft P, Bonet Gorbea M (2006) El trabajo en equipo en consultorios médicos compartidos: opción a desarrollar en la atención primaria [electronic only]. Revista Cubana de Higiene y Epidemiología 44 [http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1561-30032006000100005&lng=es&nrm=iso&tlng=es

Publicatielijst - Europa - Internationaal - Vrede

De Vos P, Houben H. Is demondialisering het nieuwe grote linkse alternatief? Marxistische Studies 99, IMAST, Brussel, 2012.

Cottenier J, De Vos P. Welke strategie tegenover “de stille staatsgreep van BusinessEurope”? Marxistische Studies 98, IMAST, Brussel, 2012.

De Vos P. De Verenigde Socialistische Partij van Venezuela - PSUV. Marxistische Studies 88. IMAST, Brussel, 2009.

De Vos P. Le Parti Socialiste Unifié du Venezuela PSUV. Etudes Marxistes 88. IMAST, Bruxelles, 2009.

De Vos P. Venezuela en het socialisme van de 21e eeuw. Marxistische Studies 87. IMAST, Brussel, 2009, p 81-94.

De Vos P (2009) Le Venezuela et le socialisme du 21ième siècle. Etudes Marxistes 87. IMAST, Bruxelles, 2009.

De Vos, P. Venezuela : Anti-imperialisme en socialisme. Marxistische Studies 77. IMAST, Brussel, 2007. p.11-76.

De Vos, P. Venezuela : Anti-impérialisme et socialisme. Etudes Marxistes 77. INEM, Bruxelles, 2007. p.11-79.

De Vos, P. Les ONG, missionnaires de la nouvelle colonisation. Dans : Frédéric Delorca ed. Atlas alternatif. Le monde à l’heure de la globalisation impériale. Le Temps des Cerises, 2006. p.57-62.

De Vos, P. Multinationales et mouvment tiers-mondiste: partenaires ou adversaires? Un point de vue radical. Dans: Gotovich,J. & Morelli, A.(Eds) Les solidarités internationales. Histoire et perspectives; p.213-224. Collection La Noria. Editions Labor, Bruxelles, 2003.

Franssen, P., and De Vos, P. 11 September. Waarom de kapers vrij spel kregen. EPO, Antwerpen, 2002. 184p.

Franssen, P., and De Vos, P.Le 11 septembre. Pourquoi ils ont laissé faire les pirates de l'air. EPO, Anvers, 2002. 184p.

De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisation et santé. Une alternative à la commercialisation et à la privatisation. Marxistische Studies 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.

De Vos, P. De Belder, B. Vandepitte, M., et al. Globalisering en gezondheid. Een alternatief voor commercialisering en privatisering. Etudes marxistes 58. EPO/MS, Antwerpen, 2002. 168p.

De Vos, P., Van Duppen, D., Vandepitte, M., and Merckx, F. NGO's. Missionarissen van de nieuwe kolonisatie. EPO, Antwerpen, 1994.

Monday, 15 April 2002

Venezuela: CIA-staatsgreep mislukt - volksopstand brengt president Chávez terug

41 doden en honderden gewonden. Dat is de balans van de poging tot staatsgreep door het Venezolaanse patronaat, in opdracht van de Verenigde Staten.

Sinds president Hugo Chávez in 1998 werd verkozen, had hij de VS en de lokale elites al aardig op de heupen gewerkt, ondermeer door zijn vriendschappelijke relaties met Cuba. Maar zijn gevecht voor het behoud van staatscontrole over de oliesector kon voor Washington niet meer door de beugel. Met behulp van de CIA werd een staatsgreep voorbereid. Maar de Verenigde Staten en hun plaatselijke handlangers vergisten zich: het volk kwam in opstand en het leger koos de kant van het volk.

Getuigenis van een leider van de volksbeweging
Werd de Venezolaanse president Chavez vrijdagmorgen aan de kant geschoven na een volksopstand, zoals de media lieten uitschijnen? Niks van, getuigt Maximilien Averlaiz, een van de leiders van de volksbeweging die Chavez steunt, vanuit Caracas.
Maximilien Averlaiz: "De samenzwering bleek goed voorbereid. Alles begon met een oproep tot algemene staking voor woensdag 10 april, door een perverse alliantie van de patroonsorganisatie Fedecamaras en de corrupte vakbond Central de Trabajadores de Venezuela (CTV). De grote privé-media hielpen een klimaat van spanning scheppen. Ze hitsten de bevolking op tegen de regering. Toch bleek de staking grotendeels een mislukking. Slechts op enkele plaatsen staakten de arbeiders. Op andere plaatsen sloten de patroons gewoon hun fabrieken, zodat de arbeiders niet aan de slag konden gaan.
Na de eerste stakingsdag verlengden Fedecamaras en CTV hun staking voor onbepaalde duur en riepen ze op voor een betoging op 11 april. Tijdens die reactionaire betoging verzamelden zich ook grote groepen medestanders van president Chavez ivoor het presidentieel paleis, om zijn 'Bolivariaanse revolutie' te verdedigen. Massa's armen uit de buitenwijken zakten af naar het regeringsgebouw om hun president te steunen.
Chavez garandeerde steeds het recht op betoging voor de oppositie en riep zijn medestanders op niet in te gaan op de provocaties. Tegelijk klaagde hij de grove mediamanipulatie aan.
Terwijl Chavez donderdagavond via radio en tv een toespraak hield, werd de volgende fase van het destabilisatieplan in gang gezet. De verantwoordelijken van de rechtse oppositie dreven hun betoging richting presidentieel paleis, waar de progressieven zich hadden verzameld. Hun doel was duidelijk: er moest bloed vloeien!
Daarom gaf de regering de opdracht aan de nationale garde om tussen beide groepen betogers te gaan staan, om rellen te vermijden. Op dat ogenblik begon een aantal scherpschutters te schieten op de pro-Chavez betogers. De sluipschutters hadden zich opgesteld op de hoge gebouwen tweehonderd meter verwijderd van de volkstoeloop. De eerste twee doden vielen onder de verdedigers van hun populistische president.
Dan vielen de rechtse betogers de nationale garde aan en begon ook de hulppolitie van de burgemeester van Caracas, de extreemrechtse Alfrede Peña, op de pro-Chavez betogers te schieten. Het geweld werd uitgelokt om de contrarevolutie mogelijk te maken. De meerderheid van de doden vielen onder diegenen die Chavez verdedigden.
In de nacht van donderdag op vrijdag kwam de volgende stap. Een groep van de nationale garde en een belangrijk deel van de legerleiding keerden zich openlijk tegen president Chavez en namen het openbaar tv-net over. De nationale en internationale massamedia zijn het belangrijkste instrument geweest van deze staatsgreep, die werd georchestreerd door de rijke elites met directe steun van de Verenigde Staten." 1

Het volk verijdelt de dictatuur
Vrijdagochtend dwingen militairen president Chavez tot aftreden. Enkele uren later neemt Pedro Carmona, de baas van het patronaat, de macht in handen. Onmiddellijk toont hij zijn politieke agenda: hij beslist het parlement te ontbinden, de gouverneurs af te zetten en het hooggerechtshof naar huis te sturen. Er volgt een ware klopjacht. Volksvertegenwoordigers, ministers, burgemeesters, gouverneurs en andere verantwoordelijk worden opgepakt. Carmona draait ook alle hervormingsmaatregelen van president Chavez terug en beslist elke uitvoer van petroleum naar Cuba te staken.
Zaterdagmorgen. Vanuit de volkswijken rond de Venezolaanse hoofdstad Carácas trekken groepen van vele duizenden mensen op naar het presidentieel paleis. De pogingen om hun protest gewelddadig te onderdrukken, doet de volkswoede alleen maar toenemen. Nadat nog eens meer dan tien mensen worden gedood, beslissen verschillende generaals het volksprotest te ondersteunen. Het volk krijgt de steun van de presidentiële garde om het presidentieel paleis in te nemen.

Maximilien Averlaiz schrijft enkele uren later: "Op dit moment is het presidentieel paleis weer in handen van het volk. Er is een ministerraad bezig met verschillende leden van de regering van president Chavez. De dictatuur van het heerschap Pedro Carmona Estanga is zo goed als gevallen.
Na bijna twee dagen onderdrukking en arrestaties en na de ontbinding van de democratische instellingen gaat Carmona ten onder. Het volk van Caracas is massaal maar zonder wapens opgetrokken naar het paleis en eist de vrijlating van president Hugo Chavez. De ministers en de collaborateurs van de rechtse junta van militairen, clerus, media en patroons zijn het paleis uitgevlucht via een tunnel. We moeten zeer waakzaam blijven. De volgende uren zijn beslissend voor de toekomst van Venezuela, van de Bolivariaanse revolutie en van Latijns-Amerika. We moeten erover waken dat Chàvez niet wordt vermoord.
De grote massamedia die samenwerkten met de coup-plegers van de dictator-voor-één-dag Pedro Carmona beginnen leugens te verspreiden als zou de vrijheid van meningsuiting in gevaar zijn, omdat ze worden beschuldigd van manipulatie. Genoeg leugens! Er zijn de voorbije twee dagen volop manipulaties en vervolgingen geweest waarover deze media weigerden te informeren."
In de nacht van zaterdag op zondag wordt Chavez met een legerhelicopter terug naar Miraflores gevlogen. Tienduizenden aanhangers verwelkomen hem. Hij bedankt hen breedlachend. "Ik heb er geen moment aan getwijfeld dat het Venezolaanse volk deze staatsgreep nooit zou aanvaarden."
1. Resumen Latino-Americano, 12, 13, 14 april.

Waarom willen de VS Chavez weg?

Wie is Chavez, waarom wordt hij op handen gedragen door het gewone volk in zijn land? Een portret.

President Chavez won al verscheidene verkiezingen, sinds hij aan de macht kwam in 1998. Hij hervormde het onderwijs en verdubbelde het onderwijsbudget waardoor 1 miljoen arme jongeren voor het eerst naar school konden. Hij reguleerde de informele economie. Hij bracht de werkweek terug tot 44 uur. Hij introduceerde een systeem van microkrediet voor armen en vrouwen. De kindersterfte daalde van 21 naar 17 per duizend.
Hij hervormde de staatsinstellingen (het parlement, de grondwet, het gerecht). Hij voert een onafhankelijke buitenlandse politiek, waarbij hij in belangrijke mate de politiek van de OPEC (olieproducerende landen) beïnvloedt, relaties aanknoopt met Irak en Libië, en diplomatieke en economische banden uitbouwt met Cuba. President Chavez ging op bezoek naar Havana en sloot er een petroleum-akkoord waarmee de energiebevoorrading van Cuba is verzekerd. Ook andere landen uit de Caraïben sloten voordelige akkoorden af.
De aanvallen van de Verenigde Staten tegen Afghanistan veroordeelde Chavez als "het bestrijden van het terrorisme met terrorisme" en hij eiste dat het vermoorden van onschuldigen zou stoppen. Als antwoord riep de VS-regering tijdelijk haar ambassadeur terug uit Caràcas. De veiligheidsdiensten van de VS kregen niet de gevraagde informatie over de uitgebreide Arabische gemeenschap in Venezuela. Zijn minister van Defensie vroeg aan de permanente militaire vertegenwoordiging van de Verenigde Staten in Venezuela om hun kantoor in het hoofdkwartier van de Venezolaanse strijdkrachten te ontruimen. De weigering van het regime van Chavez om Amerikaanse verkenningsvliegtuigen in zijn luchtruim toe te laten, vermindert de militaire druk op de Colombiaanse guerrilla.

VS hebben niet alleen in Venezuela problemen

Sinds eind de jaren '90 is het centrum van het verzet tegen de Verenigde Staten in Latijns-Amerika naar het noorden verschoven: Colombia, Ecuador en Venezuela.

In Colombia controleren de gezamenlijke guerrillalegers een breed gebied ten zuiden van Bogotà tot de Ecuadoriaanse grens, in het noordoosten richting Panama en in uitgestrekte gebieden ten oosten en ten westen van de hoofdstad. Bovendien zijn er in vele steden stadsmilities actief. Tegelijk zijn er ook brede volksbewegingen van boeren en arbeiders, die met hun stakingen het regime dooreenschudden.
In Ecuador is een brede en radicale volksbeweging actief, die de voorbije jaren al twee pro-Amerikaanse presidenten heeft doen aftreden. En het massale verzet van de boeren- en indianenbeweging in Ecuador tegen de militarisering van de grens tussen Ecuador en Colombia, verzwakt de slagkracht van het VS-leger.
Terwijl de VS in Colombia een bijna exclusief militaire strategie volgen, proberen zij in Venezuela een intensieve ondermijningsstrategie te volgen, samen met de Venezolaanse elites. Die strategie kwam in november 2001 in een stroomversnelling. Toen vaardigde Chavez 49 economische wetten uit, onder meer voor landhervorming en voor het behoud van de staatscontrole over de oliesector. Venezuela is de vierde grootste uitvoerder van olie. Het bedrijf staat in voor 80 procent van de inkomsten uit export en 50 procent van de belastingsinkomsten.

Eenzelfde strategie in Venezuela en Palestina
Luttele uren na de staatsgreep erkenden de Verenigde Staten de 'interimregering' van coup-pleger Carmona. De Europese Unie wou niet onderdoen. Bij monde van het Spaanse voorzitterschap bevestigde ze haar vertrouwen in de overgangsregering dat die "de democratische waarden en instellingen zou respecteren."1 Ook het Internationaal Muntfonds verklaarde zich direct bereid de nieuwe dictator te helpen.
In haar editoriaal van 13-14 april stelt Radio Havana Cuba over deze houding van het Westen:
"Wat de VS-regering Chavez verwijt is dat hij probeerde de olieproducerende landen van de OPEC te laten samenwerken om een rechtvaardige prijs af te dwingen, zodat het volk van Venezuela uit de ondraaglijke miserie van Latijns-Amerika zou geraken. Het leger heeft een president van het patronaat in het zadel geholpen. Dat is allemaal gebeurd op bevel van de Verenigde Staten, die hun petroleum voor een heel groot deel uit Venezuela betrekken. (...)
Het kapitalisme heeft vandaag dezelfde strategie in Latijns-Amerika als in Palestina: buigen of barsten. Men begrijpt niets van de VS-strategie als men niet begrijpt dat ze een voorbode is voor de fascisering van het kapitalisme, met repressie en de opkomst van fascistische en integristische bewegingen om de massabeweging te verhinderen. Ze willen de crisis van het kapitalisme nog maar eens afwentelen op de volkeren. De regeringen die medeplichtig zijn aan die ondraaglijke druk op de volkeren zullen beschouwd worden als bondgenoten, de anderen als vijanden die met geweld, misdaden en martelingen moeten worden weggeveegd, ook als dat sociale uitbarstingen teweeg brengt die men dan in het bloed kan smoren, om een 'voorbeeld' te stellen. () Het enige antwoord ligt in de massabeweging, de verdediging van de vrede en de sociale rechtvaardigheid. We moeten ons verenigen want we staan voor een fasciserende periode van het kapitalisme."2
1. Le Soir, 15 april · 2. www.radiohc.org.

Volgens het boekje van de CIA
"Hoe weten we dat de CIA achter deze poging tot staatsgreep zat in Venezuela?", vraagt William Blum zich af. Als auteur van Het vermoorden van de hoop, een boek over de militaire interventies van de VS en de CIA na de Tweede Wereldoorlog, kent hij ook het antwoord: "Eenvoudig: omdat het altijd zo geweest is. Zoals we weten dat de zon elke dag opkomt en dat er geen reden is om te denken dat het morgenvroeg anders zal zijn."
"De Washington Post informeert op 13 april vanuit Venezuela: 'Leden van de verscheiden oppositiegroepen hebben de voorbije weken voortdurend de VS-ambassade bezocht. Daarbij bevonden zich actieve op rust gestelde generaals, de bazen van de media en politici van de oppositie.' Verder is geweten dat in de voorbije maanden verscheidene leiders van de oppositie een bezoek brachten aan Washington. Ze kregen daarvoor o.a. financies van het Internationaal Republikeins Instituut, een onderdeel van het National Endowment for Democracy dat sinds jaren een façade-organisatie is van de CIA."1
1. www.eurosur.org/rebelion